En sık görülen siyanotik konjenital kalp hastalığıdır. Konjenital kalp hastalıkları arasında % 6-10 arasında görülür. Fallot tarafından tanımlandığı için bu ismi almıştır.
>> Hemşirelik tanıları ve bakım planları
2000 canlı doğumda bir görülür. Fallot tetralojisinde dört anatomik defekt bir aradadır. Bu defektler;
- Ventriküler septal defekt (VSD)
- Pulmoner stenoz (pulmoner darlık)
- Aortanın sağa pozisyonu (aortanın ata biner şekilde septum üzerinde yer almış olması),
- Sağ ventrikül hipertrofisidir.
Bunlara atriyal septal defekt (ASD) eklenirse fallot pentalojisi adını alır.
Fallot tetralojisi belirtiler ve bulgular
- Doğumdan itibaren değişik derecelerde siyanoz vardır. Beslenme ve ağlama sırasında siyanoz artar.
- Beslenme, ağlama, dışkılama gibi durumlarda O2 gereksinimi arttığı için hipoksi atakları olur. Ataklar sırasında taşikardi, siyanoz ve boğulma hissi oluşur. Şiddetli anoksi ataklarının görülmesi nedeniyle bu bebeklere “mavi bebek” denir.
- Şiddetli siyanotik ataklar, huzursuzluk ve boğulma hissi görülür. Bu durum birkaç dakika ya da saat sürebilir. Bu ataklar pulmoner kan akımındaki azalmaya bağlı olarak artan hipoksi sonucu ortaya çıkar.
- Pulmoner artere yeterince gönderilemeyen kan, sağdan sola daha fazla geçer ve artan hipoksi metabolik asidoz tablosuna neden olur. Acil tedavi gerektiren bir durumdur.
- Hipoksiye bağlı olarak zamanla polisitemi (eritrositlerin artması) gelişir. Kan viskositesi artar, kan dolaşımı yavaşlar. Bu durum ise emboli ve trombofilebitlere neden olur.
- Çocuklarda çabuk yorulma, hafif efordan sonra dinlenme ihtiyacı duyma (çömelme belirtisi) vardır.
- Siyanoz nedeniyle parmaklarda çomaklaşma görülür.
- Bu çocuklarda fiziksel gelişim geridir, mental gelişim de yavaşlamıştır.
Fallot tetralojisi tanı
- Röntgen muayenesi, göğüs filminin çekilmesi ile pulmoner arter ve sağ ventikül hipertrofisi görülür.
- EKG’de sağ ventikül hipertrofisi görülür.
- EKO’da (kalbin ultrasonic ses dalgalarıyla incelenmesi) aortanın sağ pozisyonu ve pulmoner stenoz belirlenebilir.
- Anatomik defektleri ve kardiyak değişiklikleri değerlendirmek için kalp kateterizosyonu yapılır.
- Laboratuvar testleri ile arteriel oksijen satürasyonu ve polisiteminin derecesi belirlenir.
Fallot tetralojisi tedavi ve hemşirelik bakımı
- Tedavisi fallot tetralojisinin cerrahi olarak düzeltilmesidir ancak ameliyat zamanı klinik tabloya bağlıdır.
- Siyanoz az ise ameliyat geciktirilebilir. Bu arada çocuk enfeksiyonlardan korunur.
- Siyanozun artması ameliyat endikasyonudur.
- Çocuk 3 yaşına gelinceye kadar ameliyat yapılamıyorsa pulmoner kan akımını ve O2 satürasyonunu arttırmak için palyatif şant ameliyatları uygulanır.
- 4 yaşın üzerinde ise açık kalp cerrahi yöntemi ile total düzeltme ameliyatı yapılır.
- Profilaktik olarak antibiyotikler verilir.
- Aileye psikolojik destek verilir.
Bu içerik “Hemşirelik Akademisi” tarafından hazırlanmıştır.