Atelektazi akciğerlerin yetersiz genişlemesi veya daha önceden genişlemiş akciğerin kollabe olması ile göreceli olarak daha az hava içeren akciğer parankiminin oluşmasıdır.
>> Hemşirelik tanıları ve bakım planları
Atelektazi oksijenlenmeyi azaltır ve enfeksiyona zemin hazırlar. Edinilmiş atelektazi ile daha çok erişkinlerde karşılaşılır ve obstrüksiyon, kompresyon ve kontraksiyon atelektazi olmak üzere ayrılabilir.
Atelektazi gelişmesinin iki nedeni vardır;
- Solunum yollarının müküs, tümör v.b. gibi oluşum ile tıkanması
- Alveol yüzeyini kaplayan sıvıda sürfaktan eksikliğinin olmasıdır.
Atelektazi görülen belirtiler;
- Öksürük
- Balgam çıkarma
- Yüksek ateştir
Ateşin, tıkanan alveollerdeki enflamasyon/enfeksiyon sonucu geliştiği düşünülmektedir. Akut ve geniş alanı kapsayan atelektazilerde belirgin solunum sıkıntısı görülebilir. Ayrıca dispne, taşikardi, plevra ağrısı ve merkezi siyanoz gibi belirtiler beklenebilir.
Atelektazinin tedavi ve bakımındaki temel amaç
- Ventilasyonu düzeltmek.
- Sekresyonun atılmasını sağlamak.
- Pnömoni gibi komplikasyonları önlemektir.
Atelektazi hasta, aile eğitimi ve taburculuk planı
- Hastalık süreci ile ilgili bilgi verilir. Hasta ille optimal hava yolu açıklığını sürdürmenin önemi tartışılır. Bunun için hastaya ilaçlarını kullanması öğretilir ve sigarayı bırakmanın önemi konusunda hasta bilgilendirilir.
- Hasta ile solunumsal irritanilardan kacinmas gerekliliği tartışılır. Toz, hava kirliliği, sigara, parfüm, aerosol sprey ve soğuk hava gibi. Solunumsal irritanların hastalık sürecine olan katkısı açıklanır.
- Vücut ısısında yükselme
- Yüzeyel solunum
- Balgam üretiminde artma
- Balgamın renk ve yoğunluğunda değişme
- Solunum güçlüğünün artması
- Gece terlemeleri ve soğuk algınlığı
- Aktivite toleransında azalma
- İştahta azaıntısı hissi ve nabızda değişim
- Kendisini soğuktan koruması gerektiği ve soğuk algınlığından korunmasının önemi,
- Grip ve pnömoni aşısı olmasının önemi,
- İlaçlarını düzgün kullanmasının önemi ve aşırın dozda almaması gerekliliği,
- Emosyonel stresten sakınması gerekliliği,
- Yüksek kalorili diyet ve günde 2000-3000 mlt su almasının gerekliliği,
- Konstipasyondan sakınmasının önemi konularında hastaya bilgi verilir. Hastaya derin soluk alma verme eksersizleri öğretilir.
Bu içerik “Hemşirelik Akademisi” tarafından hazırlanmıştır.