Anemi (kansızlık) hastalığı, kırmızı kan hücrelerinin sayısının veya oksijen taşıma kapasitesinin yaş, cinsiyet, sigara içme ve gebelik durumlarına göre değişen fizyolojik ihtiyaçların karşılanmak için yetersiz olduğu bir durumdur.
>> Hemşirelik tanıları ve bakım planları
Anemide azalan hücre sayısıyla birlikte hasta, yeterli miktarda hemoglobine sahip olmadığından kendini zayıf hissetmeye başlar ve solgun görünür.
Anemi (kansızlık) hemşirelik tanısı belirtileri
- Güçsüzlük
- Baş ağrısı, baş dönmesi
- Genel halsizlik
- Zayıf konsantrasyon
- Çarpıntı şikayetleri
- Kronik mide yanması
- Dışkıda kan kaybı
- Saç dökülmesi
- Nefes darlığı
- El ve ayaklarda uyuşukluk
Anemi türleri
Anemi türleri oldukça fazla sayıdadır. Aşağıdaki bazı anemi türleri ve açıklamaları yer almaktadır.
1- Folik asit eksikliği anemisi
Folik asit eksikliği anemisi, vücudun yeterli folik asit almaması durumunda ortaya çıkar. Folik asit B vitaminlerinden biridir ve kırmızı kan hücreleri dahil olmak üzere vücuduna yeni hücreler kazandırır.
Vücut, oksijen taşımak için kırmızı kan hücrelerine ihtiyaç duyar. Eğer yeterli sayıda kırmızı kan hücresi yoksa, zayıf ve yorgun hissedilmesine neden olur. Bu yüzden, her gün yeterli miktarda folik asit alınması önemlidir.
Hamilelik sırasında bir folik asit eksikliği doğum kusurlarına neden olabilir. Folik asit, fasulye, narenciye, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kanatlı hayvan, kabuklu deniz hayvanları gibi gıdalarda mevcuttur.
2- Demir eksikliği anemisi
Özellikle kadınlarda aneminin en yaygın nedenlerinden biridir. Demir eksikliği yetersiz hemoglobin üretimine neden olur ve bu da anemi ve anemi semptomlarına neden olur. (Demir eksikliği anemisi bakım planı)
3- Aplastik anemi
Aplastik anemi, vücudun yetersiz kırmızı ve beyaz kan hücreleri oluşturduğunda ortaya çıkan nadir anemi türlerinden biridir. Aplastik aneminin nedenleri arasında, radyasyon tedavisi, kemoterapi, toksik kimyasallar ve bazı ilaçlar gösterilebilir.
4- Pernisiyöz anemi
Pernisiyöz anemi, kırmızı kan hücrelerinin üretiminde gerekli olan B12 vitamini miktarını emme yetersizliğinden kaynaklanmaktadır. Görme problemleri, hafıza kaybı, yürüme zorluğu ve uyuşmuş eller ve ayaklar ile birlikte daha yaygın anemi semptomlarını içerir.
5- Orak hücre anemisi
Orak hücre anemi veya orak hücre hastalığı, aneminin kalıtsal nedenlerinden biridir. Çoğu Afrika kökenli insanlarda görülür, orak hücre anemi sert ve orak şeklinde kırmızı kan hücrelerinin üretimi ile karakterizedir. Bu anormal orak hücreleri, normal kırmızı kan hücrelerinden daha hızlı parçalanarak kronik alyuvar eksikliği ve anemi semptomlarına neden olurlar.
6- Akdeniz anemisi (Talasemi)
Akdeniz anemisi, kalıtsal olan anemi türlerinden biridir. Akdeniz anemisi hastalığı olan insanlar yeterli miktarda hemoglobin üretemezler. Hemoglobin, kırmızı kan hücrelerinde bulunur ve vücudun her yerine oksijen taşır. Kırmızı kan hücrelerinde yeterli miktarda hemoglobin bulunmadığı zaman, oksijen vücudun her yerine ulaşamaz. Organlar oksijen için aç kalır ve düzgün çalışmazlar. Akdeniz anemisinin belirtileri arasında; koyu renkli idrar, halsizlik, yorgunluk, sarılık, kemiklerde şekil değişimleri, dalak büyümesi gibi sebepler yer alır.
Anemi (Kansızlık) hemşirelik bakım planı
Anemi hemşirelik tanısı
Oksijen arzı ve talebi arasındaki dengesizliğe bağlı aktivite intoleransı.
Anemi hemşirelik girişimleri
- Hastanın yatakta baş pozisyonunu yükseltilir.
- Hastanın egzersiz yapması sağlanır.
- Hastanın tedavisi sırasın gerektiğinde ziyaretçi sınırlaması getirilir, (Yeterli dinlenme için önemlidir)
- Hastanın ailesine, hasta ile görüşmeden önce ve sonra ellerini yıkamaları söylenir. (El yıkama için antibakteriyel sabun kullanılmalıdır)
- Hastanın cilt rengi izlenir.
- Ağrı olup olmadığını kontrol edilir ve raporlanır.
- Ortam sıcaklığı dengede tutulur.
- Gerektiğinde oksijen sağlanır.
- Granülositler ve WBC sayısı takip edilir.
- Hastanın enfeksiyona duyarlılığı izlenir.
- Derinin ve müköz mebran kızarıklığının, ısının incelenmesi.
- Programa göre antibiyotik verilir.
Bu içerik “Hemşirelik Akademisi” tarafından hazırlanmıştır.