Ailenin etkisiz baş etmesi

Ailenin etkisiz baş etmesi: Bu tanı, hasta yakınının davranışlarının kendi kapasitesini ve hastanın gelişimini engellediği durumlarda konulur.

Hastalık ile baş etmelerini sağlayacak bilişsel, fiziksel ve fizyolojik kaynaklarda azalmaya neden olan işlevsel olmayan davranışlar gösteren, kronik hastalığı olan hastanın yakınları ve aile üyeleri için kullanılır.

Ailenin etkisiz baş etmesinin nedenleri

• Aşırı derecede ambivalan aile ilişkileri.
• Kızgınlık, suçluluk, engellenme ve hayal kırıklığı gibi duygularını açıklayamama.
• Hastalığın aile, hasta ve topluluk üzerindeki etkilerini inkar etme.
• Hastanın tedavisine katılmaya direnç veya reddetme.
• Aile üyelerinin, fiziksel, gelişimsel ya da duygusal olarak yetersiz olması.
• Hastalık ve hastalıkla baş etme ile ilgili bilgi eksikliği.
• Hastalık, hasta ve baş etme ile aşırı uğraşma ve endişelenme, vesveseler.

Ailenin etkisiz baş etmesi tanımlayıcı özellikler

• Hastanın temel ihtiyaçlarına duyarsızlık (hastanın kirli kıyafetlerle gelmesi, zayıflaması vb.).
• Ailenin hastanın sevgi ve birliktelik ihtiyacına yanıt verememesi (ziyarete gelmeme, hastanın “kimse beni önemsemiyor” gibi ifadeler kullanması).
• Ailenin hastanın hastalığı ile baş etmesine yardım edememesi (terapilere hasta ile birlikte gelmeyi reddetme, ilaçlarını takip etmeme).
• Hastalığa ve hastalığın etkilerine uygun olmayan karışık tepkiler verme (hastalık etkilerini tartışırken hiç duygu ifadesi göstermeme, karışık duygular açıklama).
• Hastalık ve bakımla baş etme konusunda negatif düşünceler ve duygularla aşırı uğraşma.
• İhtiyacı olduğu zamanlarda hastadan uzaklaşma.
• Hastaya karşı aşırı koruyucu ve aşırı ilgili davranma.
• Reddetme davranışı ve aşırı ilginin birbirini takip etmesi.
• Ailenin hastalıkla ilgili gerçekçi olmayan yaklaşımları.
• Ajitasyon, depresyon, kızgınlık belirtileri gösterme.
• Aile üyeleri arasında ihmal edici ve etkili olmayan ilişkiler.
• Aile üyelerini tekrar anlamlı bir hayat tarzı oluşturamaması ya da bireysel davranamaması.

Ailenin etkisiz baş etmesi beklenen sonuç

Hasta yakınları, hasta ve hastalığın, bakım ve tedavisi ile ilgili rol ve sorumlulukları hakkında gerçekçi ifadelerde bulunur. Hasta ile ilgili sorumlulukları hakkındaki duygu ve düşüncelerini sık sık ve açık bir şekilde dile getirir.

Hastanın hastalığı ve tedavisi ile ilgili olan sağlık personeli ve diğer aile üyeleri ile ilişkilerinde daha gelişmiş bir iletişim örüntüsü, problem çözme davranışı ve karar verme becerileri gösterir. Hastanın hastalığı ve bakımı ile baş etme konusunda etkili baş etme yöntemleri kullanır.

Ailenin etkisiz baş etmesi hemşirelik girişimleri

• Şu anki işlevsellik düzeyini ve hastanım hastalığının başlangıcındaki durumla farklarını değerlendirmek.
• Aile üyelerinin tedavi sürecine katkıları konusundaki hazır oluşluğunu ve istekliliğini değerlendirmek.
• Açığa vurulan duyguların ve aşırı koruyucu tutumun ya da hasta, hastalık ve bakımın yönetimi ile ilgili sıkıntıların kapsamını değerlendirmek.
• Aileye, hastalığı ve aile üzerinde olabilecek olumsuz etkilerini öğretmek. (Hastalığın seyri, kronikleşmesi, aile ve toplum üzerindeki etkilerinin neler olacağını kapsamalıdır.)
• Ailenin hastane ortamıyla temasını arttırmak.
• Grup terapilerine katma.
• Aile bilgilendirme toplantıları yapma. (Ailenin bilgi eksikliği hemşirelik tanısı)
• Hizmet içi programlara katılımını sağlama.
• Aile üyelerinin hastanın problemleri ile ilgili davranışsal baş etme programlarına katılmalarını teşvik etme.
• Aileyi hasta ile bas edemediklerinde kime başvurabilecekleri konusunda bilgilendirme

>> Hemşirelik tanıları ve bakım planları

Bu içerik “Hemşirelik Akademisi” tarafından hazırlanmıştır.