Ağız mukoz membranın bütünlüğünde değişiklik olması, oral mukoz membranda bozulma olarak adlandırılmaktadır. Ağrı ve değişim en büyük tanısıdır.
>> Hemşirelik tanıları ve bakım planları
Ağız mukozasında bozulma nedenleri
- Kemoterapi
- Radyoterapi
- Steroid
- İmmün sistem yetersizliği
- Çocuk veya yaşlılar
- Yetersiz ağız bakımı alkol, sigara kullanımı
- Dental hastalığın varlığı
- Diş protezi varlığı
- Kötü beslenme, rafine edilmiş şekerler, asitli ve baharatlı yiyecekler
- Dehidratasyon
- CO2 tedavisi
Ağız mukozasında bozulma hemşirelik girişimleri
- Hastada risk faktörleri belirlendi (kemoterapi, yetersiz beslenme, kötü ağız hijyeni, ağızdan solunum, endotrakeal tüp, nazogastrik tüp, herpes vb.)
- Hastanın ağız bakım alışkanlığı değerlendirildi.
• Diş fırçalama alışkanlığı o diş macununun özelliği
• Fırçalama ve temizleme tekniği
• Protez kullanma durumu, diş hekimi muayenesi (özellikle tedavi öncesi)
İlgili içerik: Dentisyonda (dişlenmede) bozulma hemşirelik bakımı - Ağız içi nemlilik, tükürük salgısı ve renk yönünden değerlendirildi.
- Ağız mukozasında 9 bölge ülserasyon, psödomembran oluşumu açısından değerlendirildi.
- Hasta disfaji ve yemek yemede zorlanma, tat değişikliği, ağrı ve kanama yönünden değerlendirildi.
- Hasta / ailesi günlük ağız içi değerlendirmesinin nasıl yapılacağı, erken belirti/bulguları tanımaya yönelik bilgilendirildi.
• Oral mukozada fiziksel değişiklik olmadan yanma hissi
• Tükürük salgısında azalma o ağız içinde kuruluk ağız içinde lezyon varlığı
• Sıcak ve soğuğa hassasiyet ve turunçgillerden yapılan meyve sularına, tuzlu ve baharatlı gıdalara hassasiyet - Değerlendirme sonucuna göre mukozit tanılaması yapıldı (NCI Toksisite Kriteri).
- Koruyucu olarak hangi sıklıkla ve hangi yöntemle ağız bakımı verileceği hastanın durumuna göre belirlendi.
- Günde en az 4 kez ve yemeklerden sonra 30 dk içinde ağız bakımı verildi.
- Ağız bakım ürünleri ve kullanımı, hazırlanması ve muhafaza edilmesi konusunda hasta ve yakını eğitildi.
• Nistatin dml (açıldıktan sonra buzdolabında 7 gün stabil)
• Klorheksidin solüsyon
• Karbonatlı solüsyon (1 su bardağı kaynamış soğmuş suya 1/2 çay kaşığı karbonat
• Tuzlu su (500 ml kaynamış soğmuş suya 1 çıkaşığı tuz) - Hastanın ağrısını dindirmek amacıyla klinik protokolüne uygun veya doktor istemine göre medikal tedavi uygulandı.
- Uygun beslenme ve sıvı alımı sağlandı.
İlgili içerik: Beslenmede güçlenmeye hazır oluş hemşirelik bakımı - Protein, vitamin ve mineralden zengin yiyecekleri ve destek ürünlerini almasının önemi konusunda hasta ve yakını eğitildi.
- Mukoz membranının irritasyonunu azaltmak için sigara veya alkol, çok sıcak ya da soğuk, çok ekşi ya da asitli, çok sert ya da kuru gıdalardan uzak durmasının önemi hastaya anlatıldı.
Ağız mukozasının bozulmasında tedavi hedefi
- Ağız membrani bütünlüğünün ve nemliliğin sağlanması.
- Ağızdaki ağrılı durumun azaltılması, ağız hijyeninin sağlanması.
- Besin ve sıvı alımının devam ettirilmesi.
Bu içerik “Hemşirelik Akademisi” tarafından hazırlanmıştır.