Mikrobiyoloji; mikroorganizmaları inceleyen bir bilim dalıdır.
- Mikros; küçük
- Bios; yaşam, canlı
- Logos; bilim
Kısacası, mikrobiyoloji KÜÇÜK CANLI BİLİMİ anlamına gelir.
Mikroorganizmalar doğada yaygın olarak bulunmaktadırlar. İnsan vücudunda, hayvanlarda, bitkilerde, toprakda, suda, havada bulunurlar. Olumlu etkiler ve olumsuz etkileri vardır.
Temel Mikrobiyoloji
- Mikroorganizmaların genel özellikleri
- Tanı yöntemleri
- Sterilizasyon ve dezenfeksiyon yöntemleri
Özel Mikrobiyoloji
- Tıbbi
- Veteriner
- Bitki
- Toprak
- Çevre
- Endustriyel
- Uzay
Tıbbi Mikrobiyoloji
- Bakteriyoloji
- Viroloji
- Mikoloji
- Parazitoloji
MİKROBİYOLOJİ TARİHİ’nden KESİTLER
- Roma imparatorluğunda M.Ö. 5 te çıkan veba salgını yok olmasına zemin hazırlamıştır.
- Bakteriler, 3.300 000.000 yıldır dünyamızda
- İnsanlar ise 100.000 yıldır dünyada
- Ortaçağ’da Kara veba Avrupa nüfusunun 1/4’ü olan 25 Milyon insanı öldürmüştür.
- 1917’de İspanyol Nezlesi 20 milyon insanı Öldürmüştür
- 1912 yılında Türk ordusunda çıkan kolera salgını 40,000 askerin ölümü ile sonuçlanmış ve savaş aleyhimize dönmüştür.
MİKROBİYOLOJİ’nin TEMEL TAŞLARI
- Antony van Leeuwenhoek (1632-1723) İlk Mikroskop
- Louis Pasteur (1822-1895)
- Bakteriler hastalık etkemí
- Joseph Lister (1827-1912)
- Antiseptik teknikler
- Robert Koch (1843-1910)
- İzole edilen mikroorganizmaların etiyolojik önemini ortaya koymuştur.
Mikroorganizmaların Sınıflandırılması
Hücre yapılarına göre 3 ana gruba ayrılırlar;
1.Ökaryotik mikroorganizmalar:
- Gelişmiş bir hücre yapısı gösteren mikroorganizmalardır.
- Bitki ve hayvan hücresine benzerlik gösterir.
- Gerçek çekirdekli anlamında eucaryotae adı verilir.
- Algler, protozoonlar, mantarlar.
2.Prokaryotik mikroorganizmalar:
- Basit bir hücre yapısı gösteren mikroorganizmalardır.
- Mavi-yesil algler
- Bakteriler
- Prokaryotlarla ökaryotlar arasında geçiş yapısı gösteren archaelbacterialar
3.Hücre yapısı göstermeyenler:
- Virüsler
- Zorunlu hücre içi parazitleri
- DNA ya da RNA olmak üzere tek tip nükleik asit içerirler.
- Enerjilerini kendileri sentezleyemezler.
- Viroid
- Düşük molekül ağırlıklı çıplak moleküller, özellikle bitkilerde hastalıklar.
- Prion
- Protein yapısında infeksiyöz partüküllerdir.
MANTARLARIN YAPISI
- Mantarlar ökaryotik mikroorganizmalardır.
- İki tür yapıları vardır.
- Çok hücreli iplikciklerden oluşan küfler.
- Tek hücre şeklinde bakterilere benzeyen mayalar.
- Küflerin esas elementi hilfdir,
- Hiflerin uzayıp görülür hale gelmelerine miçelyum denir.
- Bazı koşullarda küf, bazı koşullarda maya özelliği gösteren mantarlara dimorfik mantarlar denir.
- Mantar sporları bakterilerden farklı olarak üreme görevi üstlenmiştir. Eşeyli ve eşeysiz üremeden sorumludur.
VİRÜSLERİN YAPISI
- En küçük enfeksiyöz birimlerdir.
- Hücre yapısı göstermezler.
- Orta kısımlarında RNA yada DNA’dan meydana geleri çekirdek bulunur. Bunun etrafı kılıf veya zarf ile çevrilidir.
- Canlı dışında çoğalamaz.