Uyku düzeninde bozukluk hemşirelik tanısı: Uyku düzeninde bozulma, dinlenme düzeninde sorunlar, uykuya dalma ve uyumada güçlük yaşamak olarak tanımlanır.
>> Hemşirelik tanıları ve bakım planları
Uyku düzeninde bozukluk nedenleri
- Gürültü, ışık vb. çevresel değişiklikler,
- Panik, anksiyete, stres vb. psikolojik sıkıntılar,
- Depresyon, bipolar bozukluk gibi psikiyatrik hastalıklar,
- İlaç tedavisine bağlı gündüz uyuma,
- Alçı, traksiyon vb. tedaviye bağlı nedenler, hareket edelmeme (Kas iskelet sistemi cerrahisi hemşirelik bakımı)
- İdrar yapma güçlüğü, sık idrara çıkma, solunum bozuklukları nedeniyle sık uyanma,
- Menapoz gibi hormonal nedenler,
- Karanlıktan korkmaya bağlı uykuya dalamama (çocuklarda),
- Gebelik, hiperaktivite, gündüz aktivite azlığı gibi nedenlerle gündüz uyuma ve uyku ritminin değişmesi.
Uyku düzeninde bozukluk tanımlayıcı özellikler
- Uykuya dalmada güçlük yaşama
- Uyku kalitesinde, süresinde bozulma
- Kesintili uyuma
- Uyanmada güçlük yaşama
- Uyuduğu halde dinlenmemiş hissetme
- Gündüz uyuma
- Uykudaki değişime bağlı yorgunluk, gerginlik gibi belirtiler gösterme
Uyku düzeninde bozukluk hemşirelik girişimleri
- Hastanın normal zamandaki uyku alışkanlıklarını belirlemek;
- Yatma saati
- Kaç saat uyuduğu
- Uyuma pozisyonu
- Kullandığı yastık ve yorganın özelliği
- Gece uyanıp uyanmadığı
- Gece idrara çıkıp çıkmadığı
- Uyumayı olumsuz etkileyen etkenler;
- Ağrı
- Gürültü
- Işık
- Isı
- Oksijen azlığı çekme
- Noktüri vb.
- Anksiyete, halüsinasyonlar, korku, depresyon gibi psikolojik sorunlar.
- İyi bir uykunun neden gerektiğini anlatmak.
- Hastanın uyanmasına neden olan, uyumasını engelleyen etmenleri belirlemek.
- Uyumayı olumsuz etkileyen etkenler;
- Ağrı, gürültü, ışık, ısı, oksijen azlığı çekme, gibi fiziksel durumlar.
- Anksiyete, halüsinasyonlar, korku, depresyon gibi psikolojik durumlar.
- Diazepam, alkol, barbitürat, morfin, flurazepam, beta-bloker, steroid, bronkodilatatör, dekonjestan gibi uykunun REM ve/veya NREM dönemini baskılayan ilaçlar, maddeler
- Hipotroidizm, solunum sistemi hastalıkları, gastrik reflü.
- Deliryum veya demansa bağlı konfüzyon.
- Uyku apnesi.
- Yaşlılık.
- Yatmadan önce kafeinli içecekler içme, aşırı düzeyde aktivitelerde bulunma.
- Hastanede yatış nedeniyle alışılan düzenin bozulması.
- Hastayla işbirliği yapmak.
- Hastanın uyumasını sağlayan düzenlemeler, girişimler;
- Çevrede sessizliğin sağlanması,
- Alarm seslerinin azaltılması,
- Işıkların hastanın istediği şekilde ayarlanması,
- Hastanın alışkanlıklarına göre kulaklık, göz bağı kullanması,
- Hafif tonda müzik yada monoton sesler dinleme
- Hastanın üzerinin örtülmesi
- Yatmadan önce kafeinli içecekler içmemesi, sıvı almaması
- Yatmadan önce idrarını yapması,
- Hastanın en az 90 dakika uyumasına yönelik düzenlemeler yapmak
- Hasta ile birlikte hangi gevşeme egzersizleri yapılabileceğini planlamak.
Bu içerik “Hemşirelik Akademisi” tarafından hazırlanmıştır.