Kalp Kateterizasyonu ve Hemşirelik Bakımları konusundan önce, kardiyak kateterizasyonu tanımlamak gerekir. Kalp Kateterizasyonu kalp hastalıklarında tanı amacıyla kullanılan tanıya en yardımcı fakat en fazla invaziv olan yöntemdir. Kardiyak kateterizasyon, kalp hastalığını, koroner arter hastalığını, miyokardial hastalıkları, kapak hastalıklarını ve kapak fonksiyon bozukluklarını doğrulamak için, hastalık sürecinin yerini ve büyüklüğünü tanımlamak için uygulanır.
Ayrıca tıbbı tedaviye yanıt vermeyen, stabil, ciddi angina, pektoris, kontrol edilemeyen kalp yetmezliği, ventrikuler aritmiler, papiller kas disfonksiyonu, ventrikuler anevrizma, septal perforasyon, gibi durumları değerlendirmek, en iyi tedavi seçeneğini (perkutan transluminal, koroner anjioplasti, stent, koroner arter bypass greft, kapak replasmanı) belirlemek, tıbbi veya invaziv tedavinin kardiovasküler fonksiyona etkisini değerlendirmek için de uygulanmaktadır.
Sağ kalp Kateterizasyonu
Femoral ven yoluyla vena kawa inferiora ya da bazilik ven yoluyla vena kava superiora bir floroskop yardımıyla uzanan bir kateter yerleştirilir sağ atrium, sağ ventrikul geçilerek pulmoner artere ulaşılır. Intrakardiyak basınçlar ölçülür ve kan örnekleri alınır. Trikuspit veya pulmonik kapak yetmezliği ya da herhangi bir kardiyak şantı tanılamak için kontrast madde enjekte edilir komplikasyonları tromboflebit, pulmoner emboli, vagal yanıttır.
Sol Kalp Kateterizasyonu ve Koroner Angiografi
Koroner Arterlerin değerlendirilmesinde kullanılan en yararlı yöntemdir. Femoral ya da brakiyal arterden bir moroskop yardımıyla koroner arterlere tassenden aorta) kadar uzanan bir kateter yerleştirilir. Bu kateterden radyo opak madde verilir. Boyanın koronerlere yayılımısırasında seri halinde filmler çekilir. Hatta bu filmler sinehanjiografik teknikle istenildiği zaman tekrar izlenebilir, görüntü değerlendirilir vearterlerdeki herhangi bir stenoz ya da tıkanıklık görülebilir: 50 den daha fazlabir daralma önemli olarak değerlendirilir. Semptom verendurumlarda daraumalar genellikle %70’den daha fazla olan daralmalardır. Koroner arterlerin resimlerinin olduğu bir forma arterdeki tıkanıklığın yeri vederecesi kaydedilir. Bundan sonra hastanın yapılacak işleminin anjioplasti ya dacerrahı olup olmayacagına karar verilir.
Kardiyak Kateterizasyon Komplikasyonları
- Sağ Kalp Kateterizasyonu
- Tromboflebit
- Pulmoner emboli
- Vagal yanıt sol kalp kateterizasyonu
- Stroke
- Arterial kanama veya tromboemboli
- Kalp tamponadı
- Hipovolemi
- Pulmoner Ödem Girişim bölgesinde hematom veya kan kaybı
- Kontrast maddeye reaksiyon
- Koroner Angiografi Miyokard infarktüsü
- Aritmiler
- Sağ ve Sol Kalp Kateterizasyonuna Yönelik Ek Komplikasyonlar
Kalp Kateterizasyonu ve Hemşirelik Bakımı Planları
Hemşirelik Tanısı: Anksiyete
Nedenleri: Kardiyak kateterizasyon işlemi ile ilgili eksik ya da yanlış bilgi
Beklenen Sonuç: Hastanın anksiyetesinin azaldığını ifade etmesi
Hemşirelik Girişimleri:
- Hastalarla iletişim sağlamak
- Hastaya anksiyete azaltıcı yöntemleri öğretmek (relaksasyon, derin soluk alıp verme, pozitif düşünme gibi)
- Hekim istemine göre işlem öncesi gece sedatif ilaç vermek
- Hasta ile açık ve anlaşılır şekilde iletişim kurmak
- hastaya anksiyete azaltıcı teknikleri öğretmek
Hemşirelik Tanısı: Bilgi eksikliği
Nedenleri: Kardiyak kateterizasyon işlemi ile ilgili
Beklenen Sonuç: İşlem öncesi, sırası ve sonrasına yönelik uygulamaları, bilgileri anladığını ifade eder
Hemşirelik Girişimleri:
- Hasta ve ailesini işlem konusunda hazır bulunuşluk durumu bakımından değerlendirmek
- Hastanın iyota, radyografik boyalara karsı allerjisinin olup olmadığını değerlendirmek.
- Hasta ve ailesini tedavi süreci hakkında bilgilendirmek
- İşlemden önce 8 saat birşey yememe ve 4 saat içmemesi gerektiği
- Hastanın herhangi bir kontrendikasyonu yoksa işlemden önce az bir miktar su ile rutin kardiyak tedavilerini almasını sağlamak
- İşlem sırasında uyanık kalacağı, radyoopak madde verildiğinde sıcak basması ve ağzında metalik tathissedeceği, nabız sayısının artacağı ve sıçrayan atımlarının olacağı konusunda bilgi vermek.
- Hastanın işlem öncesi idrarını yapmasını sağlamak
- taburculuk sonrası evde kullanılacak ilaçlar ve aktiviteler hakkında hasta ve aileyi bilgilendirmek
Hemşirelik Tanısı: Kardiyopulmoner Doku Perfüzyonunda Değişiklik Riski
Nedenleri: Kanama, aritmi, miyokard infarktusu
Beklenen Sonuç: Göğüs ağrısının olmaması, yaşam bulgularının normal değerlerde olması, EKG’de ST ve T dalgası değişikliklerinin olmaması
Hemşirelik Girişimleri:
- Göğüs ağrısı olup olmadığını değerlendirmek
- Yaşam bulgularını işlemden sonraki 1 saat 15 dakika ara ile, sonraki 1 saat 30 dakika ara ile, sonraki saatlerde 2 ve 4 saat ara ile izlemek
- EKG değişikliklerini izlemek.
Hemşirelik Tanısı: Travma Riski (Kanama)
Nedenleri: Arterial/venöz girişim yapılması
Beklenen Sonuç: Yaşam bulgularının normal değerlerde olması, girişim yapılan bölgede kanama, hematom olmaması
Hemşirelik Girişimleri:
- Yaşam bulgularını işlemden sonraki 1 saat 15 dakika ara ile, sonraki 1 saat 30 dakika ara ile, sonraki saatlerde 2 ve 4 saat ara ile izlemek
- İşlemden sonra hastanın 6-8 saat yatakta kalmasını sağlamak
- Arteriyal girişim yapılan bölgeye işlemden sonra basınç uygulamak
- Bu bölgeyi kanama açısından değerlendirmek
- Hematom başlamışsa sınırlarını belirlemek
- Girişim yapılan bölgedeki ekstremitenin immobilizasyonunu sağlamak