Beden imaj bozukluğu: Fiziksel travma, organ kaybı, organ işlev kaybı gibi nedenlerle beden işlevinde ve görünümünü algılamada değişimdir.>> Hemşirelik tanıları ve bakım planları
Beden imaj bozukluğu nedenleri
- Hastaneye yatış
- Kronik hastalık
- İşlev veya organ kaybı
- Cerrahi girişimler
- Kanser tedavileri
- Gebelik
- Obezite
- Anoreksiya nevroza, bulimia nevroza
- Psikozlar
- Şiddetli travma
Beden imaj bozukluğu tanımlayıcı özellikler
- Değişimi kabullenememe ve buna bağlı olarak utanç, suçluluk tepkileri gösterme,
- Değişen organla ilgili konuşmama,
- Değişen kısma bakamama,
- Değişen kısmı saklama/aşırı sergileme,
- Değişim sonrası yakınlarının kendisini kabullenmeyeceklerinden endişe duyma,
- Değişen kısım kendine ait değilmiş gibi davranma, “şeyleştirme”,
- Kendine karşı yıkıcı davranışlar gösterme (yememe, intihar girişimi…)
Beden imaj bozukluğu beklenen sonuç
- Bu tanı konduktan 24 saat sonra, hasta bedenindeki değişimi kabul ettiğini belirtmeye başlar,
- Beden imajına ilişkin olumlu davranışlar gösterir.
- Gösterdiği tepkiler uyum tepkileri olup, depresyon, madde kullanımı gibi etkili olmayan baş etme tepkileri göstermez.
Beden imaj bozukluğu hemşirelik girişimleri
- Hastayla açık ve dürüst iletişim kurmak gerekir. Bu yaklaşım, hastanın beden görünümü ve endişeleri hakkında rahatça konuşabileceği özgür bir ortam sağlar. Örneğin; “Aklınıza takılan herhangi bir soru olursa lütfen bana sormaktan çekinmeyin.”
- Beden imaj bozukluğu olduğunu düşündüren sözel olan ve olmayan ifadeler değerlendirilir.
- Hemşire bakımı planlarken, hastayı rahatsız eden invaziv girişimler.
- Çeşitli ilaçlar ve cerrahi girişimler beden görünümü, tedaviler uygulama ve hastayı monitörize etmenin hastanın beden imajını etkileyebileceğinin bilincinde olmalıdır.
- Boyutu ne olursa olsun, her bir kayıp bireyler için farklı anlamlar taşır. Bu konuyu hasta ile konuşmak, hastanın değişimi kabullenmesi için ilk adımlardandır.
- Cerrahi işlem sonrası, protez, doku nakli, fiziksel terapi, kozmetik terapiler ve organ nakli, kemoterapi ve radyoterapi sonrası değişimler için önleyici yaklaşımları uygulanır.
- olayın başlangıcında hastanın bazı geri çekilme, içe kapanma ve inkar davranışlarına izin verilir.
- Şiddetli depresyon belirtilere dikkat edilir.
- Hasta, gerektiğinde/varsa kliniğe özelleşmiş psikiyatri uzman hemşiresine, vaka yöneticisine, psikiyatri ünitesine ya da destek grubuna yönlendirilir.
- Hasta gücüne ve ilgisine uygun aktiviteler için cesaretlendirilir.
- Mümkünse hastayı, aynı sorunları yaşayan bir destek grubuna katılması ya da benzer deneyimi olan başka bir hastayla iletişim kurması için yönlendirmek gerekir.
- Hastaya yakınlarının kendisinde olan değişimlerle ilgili güçlükler yaşayabilecekleri anlatılır.
- Hemşire, dokunmanın, hastanın benliğine olumlu etki yapabileceği ve yalnızlık duygusunu azaltabileceğini unutmamalıdır.
- Özbakım aktiviteleri ve normale geri dönme duygusu, bütünlük ve kontrol hissine katkıda bulunur. Bu konuda çalışmalar yapılmalıdır. (Öz bakımda yetersizlik ve hemşirelik girişimleri)
Bu içerik “Hemşirelik Akademisi” tarafından hazırlanmıştır.