Boyuna, nefes borusunun (Trakea) 2. ve 3. kıkırdak halkaları arasından bir delik açılarak plastik bir kanül yerleştirilerek hava yolu açıklığının sürekli olarak sağlandığı bir cerrahi işleme trakeotomi denir. Çeşitli rahatsızlıklard acil veya planlı olarak uygulanabilir.
Trakeostomi hangi durumlarda uygulanır
- Solunum yollarında tıkanıklık olması durumunda
- Solunum yolunda oluşan daralmalar neticesinde
- Solunum fonksiyonlarının da etkilendiği stroke durumlarında
- Gırtlak kanserlerinde
- Ağız kanserlerinde
- Yüz bölgesinde oluşan travmatik olaylarda
- Boyun bölgesinde oluşan travmatik olaylarda
- Acil durumlarda
- Uzun süre solunum makinesine bağlı kalınacağı durumlarda trakostomi uygulanır.
Trakeostominin komplikasyonları
- Kanama
- Enfeksiyon
- Açılan cerrahi deliğin daralması
- Trekeostomi bölgesinde hava birikimesi
- Akciğer hasarı
- Trekeostominin sabitlendiği bölgeden çıkması
Trakeostomi hangi şartlarda sonlandırılır
Hasta kendi başına solunum fonksiyonlarını devam ettirebildiğinde trekeostomi sonlandırılmalıdır.
Trakeostomili hastalarda hemşirelik bakım planı
- Hastanın sekresyonları çok fazla birikmeden sık sık aspire edilmelidir.
- Hastanın aspirasyonu steril biçimde yapılmalıdır.
- Aspirasyon işlemine başlamadan önce hastaya işlem hakkında bilgi verilmelidir.
- Aspirasyon sırasında kullanılan katater yumuşak uçlu olmalıdır.
- Aspirasyon işlemini eğitimli kişilerce yapılmalıdır.
- Odanın nem oranı ayarlanmalıdır.
- İhtiyaç halinde hastaya inhalasyon ile nemli hava verilir.
- Çocuklarda kanül kullanıldığında tıkanma belirtileri yönünden hasta gözlemlenir.
- Aspirasyon için gerekli malzemeler her zaman hastanın yanında hazır olmalıdır.
- Aspirasyona başlamadan önce kataterin ucu SF ile nemlendirilir.
- Kataterin ucu hafif döndürülerek ilerletilmeli ve zorlanarak ilerletilmemelidir. (10-20 cm)
- Katater ucu ilerletilirken aspirasyon makinesi kapalı olmalıdır.
- İşlem 10 saniyeden uzun tutulmamalıdır.
- İşlem bittikten sonra sekresyonlar SF çekilerek makine temizlenir.
- Hasta işlem sırasında siyanoz belirtileri yönünden gözlenir.
- Hasta bilinçli ise sık sık öksürmesi istenir.
- Hastaya uygun pozisyon verirken baş kısmı her zaman desteklenir.
- Hasta trekeostomi yüzünden konuşmada sıkıntı yaşar. Bu durum hastada ciddi anksiyete ve stres durumu oluşturur.
- Hasta ile etkili iletişime geçebilmek için hastanın kendini zorlamamalıdır. Bunun için hasta bilinçli ise eline kâğıt kalem verip söylemek istedikleri yazması istenir.
- Hasta ile iletişime geçerken göz teması kurulmalı ve yüz tamamen hastaya dönük olmalıdır.
- Hastaya kendisini dinlediğini hissettirmeli hatta gerektiğinde temasta bulunulmalıdır. Bu durum hastada güven duygusunun oluşmasını sağlayacaktır.
- Hastaya gerek ailesi gerekse sağlık çalışanları açısından gerekli psikolojik destek sağlanır.
- Evde bakımının devam ettirilmesi için bakım vericisine ve hastaya taburculuk eğitimi verilmelidir.
KAYNAK: Hemsire.Com