İnsan hayatını merkezinde bulundurarak görev icra edilen mesleklerden biri olan hemşirelik mesleği , diğer birçok meslekte önem taşıdığı gibi mesleki branş uzmanlaşması kapsamında gerekliliği önem arz eden bir meslek grubunu oluşturmaktadır.
Bu bağlamda uzmanlaşma için öncelikle hemşirelik lisans programının tamamlanmasının ardından branşlaşma ve kariyer planlaması kapsamında eğitim hayatlarının devamı olarak nitelendirdiğimiz yüksek lisans ve daha sonrasında doktora yapılması bir zorunluluk oluşturmaktadır.
Birçok meslek kendi içerisinde alanlara, dallara ve daha da alt kategoriler diyebileceğimiz branşlaşmalara ayrılabilmektedir. Hemşirelikte uzmanlaşma ve akademik kariyerden bahsetmeden önce genel itibariyle uzmanlaşma hakkında biraz bilgilendirme yapmak yerinde olacaktır.
Uzmanlaşma, belirli bir branşta veya alanda kastedilen bilim dalında veya içerisinde bulunan alt kategorilerden herhangi birinde bahsedilen branş veya kategorinin genel bütünlüğüne hakim bilgi, beceri ve gerekli donanımı edinmiş bir kimse olmak demektir. Bir başka ifadeyle bahsedilen seçilmiş branş veya alt kategorisine bilgi, tecrübe ve deneyimce hakim olmayı gerektirir.
Hemşirelikte ise uzmanlaşmanın ilk adımını hemşireliğin genel alt yapısını oluşturanyedi tane alt anabilim dalı olan alanlardan biriyle yüksek lisansa başlama oluşturmaktadır. Bu alt dallara bakacak olursak ;
- Hemşirelik esasları
- İç hastalıkları hemşireliği
- Cerrahi hastalıkları hemşireliği
- Doğum - kadın hastalıkları hemşireliği
- Çocuk sağlığı ve hastalıkları hemşireliği
- Ruh sağlığı ve hastalıkları hemşireliği
- Halk sağlığı hemşireliği
Bunların yanında bazen üniversitelerde hemşirelikte yönetim alanında da yüksek lisans eğitimi de verilmektedir. Bahsettiğim bu alanlarda yüksek lisans eğitimi üniversitelerin belirleyeceği alanlara göre de değişiklikler gösterebilmektedir. Hemşirelikte yüksek lisansa öğrenci alım şartları üniversiteden üniversiteyedeğişiklik göstermekle beraber tezli veya tezsiz yüksek lisans olarak gerçekleşmektedir.
Ayrıca yüksek lisans - doktora da öğrenci alımı yapılırken mezuniyet başarı puanı yanında girilmesi gereken ALES sınavı, YDS (yabancı dil sınavı) ve yine üniversiteden üniversiteye değişiklik gösteren mülakat sınavı neticesinde kabul veya red işlemleri gerçekleşmektedir. Bu sınavların % lik etkileri de yine üniversiteden üniversiteye farklılık oluşturmaktadır.
Hemşirelikte akademik kariyerin önemine gelecek olursak, profesyonelliği merkezine almış olan hemşirelik mesleğine kazandırılacak meslektaşların etkili, verimli ve donanımlı bir eğitim sürecinden geçerek mesleğe kazandırılmış olması insan sağlığının korunması, iyileştirilmesi, rehabilitasyonu ve geliştirilmesi açısından önem arz etmektedir. Bu bilinçle eğitim veren akademisyenlerin yetişmiş olup hemşireliğe meslektaş yetiştirmeleri ise insan hayatı ve ülke gelişmişliğe önemli katkılar sağlayacaktır.
Bir diğer önemindeyse Hemşirelik mesleğinde de her meslekte olduğu gibi gelişen ve değişen teknoloji ve sağlık uygulamalarındaki yeniliklerin hemşirelik mesleğinde yetişen öğrencilere ulaştırılması, hemşirelik biliminin gelişimi ve insan sağlığı konusundaki temel hemşirelik uygulamalarının daha etkili ve verimli olması yolundaki yapılabilecek yeniliklerin ve gelişimlerin mesleğe kazandırılması ve bu bilinçle mesleğe öğrencilerin yetiştirilmesi açısından da hemşirelikte akademik kariyer büyük önem taşımaktadır.
Bu yüzden hemşirelik mesleğini seven, bu mesleğin gelişmesi ve yenilenmesine katkıda bulunmak isteyen bireylerce hemşirelikte akademik kariyer yapılması daha uygun olacaktır. Aksi halde eğitimde verilen kalite de yaşanacak düşüşle beraber hemşirelik bölümünden mezun olan kişilerin çalıştıkları yerlerde insan sağlığı ve hayatını riske atacak davranışlarda bulunmaları durumlarıyla karşılaşmak kaçınılmaz olacaktır.
Metin Yüksel ATAR