Belirgin olan doku zedelenmesi ve kas nekrozu vardır. Kasların aşırı bir şekilde ezilmesi, hızlı ve etkili bir şekilde tedavi uygulanmaması durumunda ne yazık ki ölümle sonuçlanabilmektedir.
Crush sendromunda ölüm sebebi;
- İleri derecede hipovolemik şok
- Hiperkalemi
- Hipokalemi
- Metabolik asidoz
- Akut myoglobulinürik böbrek yetmezliği
- Kompartman sendromudur.
Şokun ana nedeni hücre dışı sıvının büyük bir bölümünün zedelenen kaslarda birikmesi halidir. Şok gelişimi; zedelenen kaslardaki azot oksite bağlı damar genişlemesi, hiperkalemi veya hipokalemi ile birklikte hızlanarak tüm dolaşım sistemini olumsuz yönde etkiler.
İlk olarak depremler sonrasında ezilme sendromları incelenirken dikkat edilmesi gereken noktalar;
1- Deprem travmalarına maruz kalan vakaların sadece bir kısmında rabdomiyoliz oluşabilmektedir.
2- Her rabdomiyoliz vakasında ezilme sendromu ortaya çıkmayabilir.
3- Ezilme sendromu olan vakaların hepsinde Akut Böbrek Yetmezliği gelişmez.
Rabdomiyolize, fiziksel olan ve fiziksel olmayan sebepler neden olmaktadır.
Crush sendromunun birinci aşama tedavisi
Öncelikle bu sendromda hızlı ve doğru davranmak çok önemlidir!
1. Enkaz altında kalmış bir insanın serbest bir ekstremitesini görürseniz saatte 1,5 litre gidecek hızda izotonik NaCl solusyonu takabilirsiniz.
2. Vücudunun tamamen serbestleştirilmesi için 45 ile 90 dakika arasında zaman geçmesi gerekmektedir. Bu aşamada da solüsyonu uygulamayı sürdürülmesi gerekmektedir.
3. Hastayı enkazdan çıkarınca öncelikle hastanın idrar çıkarıp çıkarmadığını bakınız. Bu amaçla Foley kateteri takılabilir.
4. İdrar çıkaramayan hastalarda öncelikli olarak hipovolemi bulgularını (kan basıncı düşüklüğü, filiform nabız, soğuk terleme...) arayınız. Bulgular varsa en uygun solüsyonları (kanamalı hastalarda kan, plazma, izotonik NaCl) kullanarak hipovolemiyi tedavi edilebilir. Serum elektrolitlerine bakma durumu bulunmayan hallerde kesinlikle potasyum içeren solüsyonları uygulamayınız.
5. Enkazdan çıkarıldıktan sonra, az miktarda bile idrar akımı saptanan hastalarda bir sağlık kuruluşuna yetişene kadar mannitol-alkali diüretik tedavisine başlanmalıdır. Bu tedavi hiperpotasemi ve akut böbrek yetmezliğine karşı korunmada çok etkilidir.
KAYNAK: Hemsire.Com