Terminal dönem, insan hayatının varlık evresinin son dönemini ifade eden tıbbi bir terimdir. Bu dönem içerisinde olan hasta ve hasta yakınlarına, terminal dönemin önem ve ciddiyetine uygun bir anlayış sunmak hemşireler gibi tüm sağlık çalışanlarının önemli görevlerinden biridir.
Terminal dönemdeki hastalara hemşire yaklaşımında dikkat edilecek hususlar:
Eğer hasta evde bakım hizmeti alıyorsa Hemşire şunları yapar:
- Hastaya palyatif bakım ilkelerini uygular ve diğer ekip üyelerinin uygulamasını destekler.
- Hastanın geri kalan günlerini ağrı-acı çekmeden, dispne, kanama, bulantı-kusma, ishal-konstipasyon yaşamadan, anksiyete, öfke,depresyon, güçsüzlük gibi hoş olmayan duygularla savaşmadan, sevdikleri ile birlikte huzurlu ve sakin bir şekilde geçirmesini sağlamaya çalışır.
- Hasta ve aileyi ölüm hakkında konuşmaya hazır bulunmaları yönünden değerlendirir ve hazır iseler duygu, düşünce ve isteklerini birbirleriyle paylaşmaları konusunda cesaretlendirir.
- Ölüm sonrası yas sürecinin doğru bir şekilde atlatılması için, vedalaşmanın önemli olduğunu vurgular, hasta ve aileyi vedalaşmaya hazır duruma gelmeleri konusunda bilinçlendirir.
- Ölüm gerçekleşmesi halinde cesedi hazırlar ve ilgili kişi ve birimler ile iletişime geçer. Ölüm anı ve sonrasında aile üyelerine destek olur ve ilk tepkilerini sağlıklı şekilde yaşamalarını sağlar.
Hasta, hasta yakınları, aile bireyleri ve toplumun diğer unsurları için terminal dönem, yaşanması oldukça sıkıntılı, stres dolu ve olumsuzluklara açık bir süreçtir.
Ülkemizde aile ve akraba bağlarının oldukça hassas olduğu düşünülürse, bu dönemdeki hal, davranış, söz ve tutumların toplum nezdinde önemi daha iyi anlaşılacaktır.
Yöresel farklılıklar ve geleneksel yaklaşımlar, evde bakım hizmeti sunan hemşirelerin dikkat etmesi gereken önemli noktalardan biridir.