Sözel iletişimde yetersizlik; hastanın kişiler arası etkileşimde kullanılan dili anlama ya da kullanma becerisinin olmaması ya da yetersiz olmasını ifade eder.
Düşünce süreçleri değişmiş, gerçeklikten uzaklaşmış ve bu nedenle de dili kullanma ve anlama becerisi etkilenmiş hastalar için kullanılır. Hastanın başkalarının iletişimini anlamlandırması da bozulmuştur.
>> Hemşirelik tanıları ve bakım planlarıSözel iletişimde yetersizlik tanımlayıcı özellikler
- Yeni anlamsız kelimeler türetme, laf salatası, klang çağrışımlar.
- Çok az bilgi veren bazen tekrarlayıcı olan soyut ve tuhaf konuşmalar.
- Sembolik anlamlar bulma (mavi gözlüleri akraba gibi algılama, haç işaretli her şey büyüsel güçlere sahip vb.)
- Soyut terimlerle ilgili somut, açık açıklamalar bulma (atasözlerini somut algılama).
- Aynı fikirlerin inatçı tekrarı, tekrarlayıcı konuşmalar, teferruatçılık.
- Dini ya da cinsel konularda sosyal açıdan uygun olmayan tekrarlayıcı ritüelvari konuşmalar.
- Ortamdaki insanlara tuhaf şekillerde, farklı hitaplar kullanma, değişik tanımlamalar yapma (komik adam-vesil tanrıça vb.)
- İnsanları ve personeli kendine komplo kurmak ve zarar vermek istemekle suçlama.
- Düşünceleri okuyabildiğini iddia etme.
- Çok az konuşma ya da çoğu zaman hiç konuşmama.
- Bilgi vermeyen soyut konuşmalar, başkalarının soru ve mantıklı ifadelerini, mantıksız bir şekilde ya da uygunsuz cevaplama.
- Kendi düşüncelerinin etraftaki olaylara ve felaketlere neden olduğunu öne sürme (“menüdeki tavuk ben istemedim diye değişti”, “Savaşı ben istedim ve oldu’).
- Radyo ve televizyondan gelen seslerin tersini söyleme.
- Grup oturumları genellikle gerçekçi olmayan bir şekilde patlamalarla bölme.
Sözel iletişimde yetersizlik nedenleri
- Düşünme biçiminde bozukluk (otizm).
- Düşünce süreçlerinde değişiklik (hezeyan ve büyüsel düşünceler).
- Duyusal algısal değişiklikler (halüsinasyonlar).
- Çağrışımların yapısında bozulmalar (neolojizm, kelime salatası vb).
- Mantık yürütme, soyutlama, hesaplama ya da problem çözmede yetersizlik.
- Panik ya da yüksek anksiyete.
- İç uyaranlardan kaynaklı düşüncelerle çevresel olayları ve dış uyaranları birbirinden ayırt edememe.
- Daha erken gelişimsel dönemlere gerileme.
- Dış dünyadan içe çekilme, dış uyaranları almada yetersizlik.
Sözel iletişimde yetersizlik beklenen sonuç
- Düşünce ve duygularını birbiriyle tutarlı ve amaca ulaşır şekilde ifade eder.
- Sözel iletişimi hastada gerçekçi bir düşünce süreci olduğunu gösterir. (Sözel iletişimde bozulma)
- Anlamlı ve anlaşılır bir biçimde sözel iletişim kurar.
- Sözsüz mesajları ve duyguları ile paralellik gösteren sözel iletişimde bulunur.
- Anksiyetesinin yükselmesinin sözel iletişimde bozulmaya neden olduğunu kabul eder.
- Anksiyetesini artıran ve sözel iletişiminin bozulmasına neden olan psikososyal stresörleri tanımlar.
- Anksiyeteyi azaltacak girişimleri başlatır ve anlamlı sözel iletişimi sürdürür.
- Grup oturumlarında, sık ve uygunsuz bir şekilde konuşmaları bölmeden tutarlı yanıtlar verir.
Sözel iletişimde yetersizlik ve hemşirelik girişimleri
- Hastayı düzgün konuşması için zorlamak yerine sakin ve yönlendirici bir tarzda iletişim kurmak.
- İletişim süresince hastanın sözel ve sözel olmayan mesajlarını dikkatlice dinlemek ve gözlemlemek.
- Başka sözlerle ifade etme, açıklama getirme ve uzlaşımlı onaylama gibi teknikleri kullanmak.
- Hastanın konuşma güçlüğünü kabul etmek ve başka yollarla da iletişim kurması için cesaretlendirmek (çizim, yazma, mimik ve jestler).
- Hastaya iletişim problemi yaşadığında personelden yardım istemesini öğretmek.
- Hasta doğru şekilde ifade edebilene kadar hastanın ihtiyaçlarını tahmin etmek.
- Düzgün konuşamadığında hasta ile diğer kişiler arasında aracı olma.
- Hastayı diğer kişiler ile iletişim kurması konusunda cesaretlendirmek.
- Hastanın dinlemesine ve doğru anlamasına yardımcı olmak.
- Hastanın kültürel ve dinsel özelliklerinin tedavi sürecini nasıl etkilediğini tahlil etmek.
- Hastanın düzgün ve olumlu konuşma çabalarına pozitif geribildirimlerde bulunmak.
Bu içerik “Hemşirelik Akademisi” tarafından hazırlanmıştır.