Memenin iyi huylu hastalıkları, tüm meme hastalıklarının yaklaşık olarak %90’ını oluşturmaktadır. Benign meme lezyonları palpe edilebilir olmaları ya da radyografik bulgu vermelerinin yanı sıra bu lezyonları takiben gelişecek meme kanseri riskinin belirlemeleri nedeniyle de çok önemlidir.
FİBROKİSTİK HASTALIK
En sık görülen meme hastalığı türüdür. Kadınların büyük bir kısmında puberteden sonra gelişen parankimal bir değişikliktir.
Asemptomatik olabileceği gibi, ağrı, hassasiyet veya değişik boyutlarda memede ele gelen kitle şeklinde belirtiler de görülebilir. Fibrokistik hastalıkta fibröz bağ dokusunda aşırı bir proliferasyon, duktus epitelinde ve lobüllerde hiperplazi gibi değişiklikler görülebilmektedir.
Bunlar ayrı ayrı veya hepsi bir arada bulunabilmektedir. Meme kistleri 35-50 yaş arasında perimenapozal dönemde oldukça sık görülen lezyonlardır.5 Meme kistleri meme lobüllerinden kaynaklanan içi sıvı dolu lezyonlardır.
Tıbbi Yönetim: Fibrokistik meme değişimleri genelde ilk once kişinin kendisi tarafından saptanır. Daha sonra klinik meme muayenesi, mamografi ya da bazı durumlarda biyopsi yapılır. Tedavide nadiren kistler cerrahi olarak çıkarılır. Sıklıkla kist sıvısı ince iğne aspirasyon biyopsi yöntemi ile alınabilir.
Hemşirelik Yönetimi: Hemşire yakınmaları azaltmak amacıyla hastaya özellikle adet öncesi dönemde, diyette tuz alımını kısıtlamasını, esnek ve rahat olan destekleyici sütyenler kullanmasını önerebilir.
FİBROADENOM
Fibrokistik hastalıktan sonra en sık görülen meme hastalığıdır. Fibroadenomlar puberteden sonra ve genellikle 25-30 yaşından önce ortaya çıkan östrojene duyarlı yavaş büyüyen benign tümörlerdir. 30-35 yaşından küçük kadınlarda en sık rastlanılan meme kitleleridir. Kitleler genellikle katı, lastik kıvamında, yuvarlak, hareketli, ağrısız ve kapsülüdür. Adet düzensizliği ile ilişkilidir. Gebelik ve laktasyonla uyarılırlar, menopozdan sonra gerilemektedir.
Tıbbi Yönetim: Büyüme genelde herhangi bir tedavi gerektirmeksizin kendi kendine durur. Bazen kendi kendine küçülebilir. Büyümenin durmaması durumunda genellikle cerrahi girişimle alınması gerekmektedir.
Hemşirelik Yönetimi: Hemşire hastaya tanı çalışmaları ve kişisel bakım önlemleri konularında bilgi vererek hastanın tanı ve iyileşme dönemlerinde dayanma gücünü artırabilir. Hemşirenin hastayla iyi huylu meme hastalıklarının risklerini, meme sağlığı ile ilgili görüntüleme6 yöntemlerini ve hastanın bu uygulamalara katılımı ile ilgili bilgileri içeren bir görüşme yapması gerekir. Hemşirenin hekim tarafından verilen bilgileri desteklemesei ve herhangi bir yanlış anlamaya izin vermemesi gerekir.