Demans hastalığı, zihinsel işlevin günlük yaşama müdahale edebilecek derecede azalması durumudur. Demans zamanla hafıza kaybına, kişilik ve davranış değişikliklerine neden olur. Demans hastalığının seyri kişiden kişiye değişebilir. Bireyin yaşı olmak üzere birçok faktörden etkilenir.
Demans hastalığı olan hastalar ilgilenmek kimi zaman inanılmaz derecede yıldırıcı olabilir. Onlar için sıklıkla fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak canlandıracak aktiviteler sunmanız gerekir. Ancak doğru planlama yapmaz iseniz günün geri kalan kısmında kendinizi bunalmış hissedebilirsiniz.
Bu yazımızda demans hastalarına yönelik faaliyetler oluşturmanıza yardımcı olmak için bazı aktivite önerileri sıraladık.
1.Anı Albümleri Oluşturmak
Anı albümleri oluşturmak, demans hastaları için hayatlarındaki özel insanlarla yeniden bağlantı kurmak adına önemli bir etkinliktir. Bunu yaparken devasa veya karmaşık malzemeler kullanmanız gerekmez. Aynı şekilde yüksek bedeller de ödemek zorunda değilsiniz.
Örneğin, bir karalama defteri oluşturabilir ve hastanızın aile fertlerinin fotoğraflarını bu defter içerisine yerleştirmesini sağlayabilirsiniz. Fotoğrafları konu, tarih veya mekana göre sıralamalarını isteyebilirsiniz. Ayrıca daha iyi hatırlamasına yardımcı olmak adına resimlerin arkasına notlar yazması için kendisini yönlendirebilirsiniz.
Etkinliği birden çok kez yapmayı planlıyorsanız, az önce bahsettiğimiz gibi ucuz malzemeler kullanmayı tercih etmelisiniz.
2.Ev İşleri ve Günlük Görevler
Demanstan muzdarip çoğu hasta özgüven eksikliği yaşadığından günlük ev içi görevleri yapmalarına izin verebilirsiniz. Bu onların kendilerine olan güvenini artırır. Aynı zamanda daha iyi hissetmelerini sağlar. Ancak onları yönlendireceğiniz aktiviteleri seçerken yeteneklerini ve güvenliklerini de göz önünde bulundurmanızda fayda var.
Örneğin, giysi katlamak, çamaşırları asmak, aynı tür çamaşırları ayırmak onlar için iyi birer faaliyettir. Ayrıca mutfaktaki tehlikeli gereçlerden uzak tutmak koşuluyla mutfak eşyalarını düzenlemelerini isteyebilirsiniz.
Görevlerini tamamladıklarında onları takdir etmeyi unutmayın.
3.Bahçe İşleri
Toprakla uğraşmak, bir şeyler dikmek, stresin hafifletilmesi için iyi bir yoldur. Aynı zamanda, hastalar için bir başarı ve amaç duygusu oluşturabilir. Bu etkinlik başka insanlarla birlikte yapılması halinde aidiyet ve topluluk duygusunu geliştirebilir. Zihin ve beden, egzersiz yaparken yetenekleri korumaya yardımcı olur.
Hastalarınızdan yabani otları temizlemelerini, çiçeklerin yerlerini değiştirmelerini ya da sulamalarını isteyebilirsiniz. Her sabah çiçekleri sulamak gibi hafif bir işle bu faaliyeti başlatabilirsiniz.
Bahçe işleri ile uğraşırken emniyetlerini sağlamak adına onlara keskin araç gereçler vermemeye dikkat edin.
4.Müzik Terapisi
Müzik, demans hastalarının ruhsal durumlarını iyileştirmede iyi bir araçtır. Aynı zamanda stres seviyelerini azaltır, duygularını ve anılarını canlı tutmasına yardımcı olur.
En sevdikleri şarkılardan bahsetmelerini isteyebilirsiniz. Yine şarkı seçimini yaptıktan sonra onunla birlikte şarkı söylemek de güzel bir etkinlik olacaktır. Ayrıca hatırlama kabiliyetlerini geliştirmek için şarkı sözlerini de onlara verebilirsiniz.
5.Puzzle ve Bulmacalar
Puzzle gibi parçaları birleştirme oyunları demans hastaları için çok verimlidir. Çünkü bu bilişsel becerilerini geliştirmeye yardımcı olabilir. Parça seçiminde çocuk odaklı olmadığından emin olun. Daha çok hayvanlar veya manzara ile tasarlanmış puzzle çeşitlerini tercih etmeye çalışın.
Bulmacalar da, hastalarınızın hafızalarını zorlamasına yardımcı olacaktır. Aynı zamanda kelime oyunları büyük yarar sağlayan oyunların başında gelir.
6.Yemek Yapmak
Yemek, demans hastalığı için göz ardı edilen en önemli aktivitelerden biridir. Bir çok hasta yakını veya hasta bakıcı, hastalarına zarar gelme korkusu nedeniyle mutfakta vakit geçirmelerine izin vermiyor.
Gerçek şu ki, yemek yapmak eğlenceli bir aktivitedir. Ancak hastanın yemek yapma konusundaki kabiliyeti ve bilgisi de unutulmamalıdır.
Örneğin, kurabiye, kek gibi özel teknik istemeyen yiyecekler ile başlayabilirsiniz. Hastalardan yemek yapımı sırasında size yardımcı olmalarını isteyin. Ayrıca pasta üzerine süslemede size yardım edebilirler.
7.Resim Çizmek
Resim çizmek, hastaların duygularını ve fikirlerini ifade etmelerine yardımcı olmak için mükemmel bir araçtır.
Sözlü iletişimde zorlandıklarında bu yöntem ile düşüncelerini ve duygularını daha iyi yansıtma fırsatı bulurlar. Dil, hastalıktan etkilenen ilk şeylerden biri olduğundan, hastalarınızı kendilerini ifade etmenin diğer yollarını aramaya teşvik etmek zorundasınız.
Bu etkinliğin karmaşık araç ve gereçleri içermesi gerekmez. Aslında bunlar parmak boyama kadar basit olabilir ya da hastalarınızdan renkli boyama kitaplarını doldurmalarını da isteyebilirsiniz.
Sonuç
Demans hastaları ile ilgilenmek zaman, sabır ve anlayış gerektirir. Zihinsel işlevlerini aşamalı olarak kaybettikleri için ihtiyaçlarına ve emniyetlerine dikkat etmeniz gerekir.
Demans hastaları için yapılacak etkinlikler planlamak o kadar da zor değildir. Sadece teşvik ettiğiniz bir faaliyetin hastanızın durumuna katkı sağlayıp sağlamadığını bilmeniz gerekir.
Bunun dışında, hastaların aktiviteleri gerçekleştirme yeteneklerini de düşünmelisiniz. Bir etkinlik, stresi azaltma, hatırlama yeteneğini arttırma ve özgüven sağlıyor ise kesinlikle onlar için çok şey demektir.