Safra, sağ ve sol hepatik kanallar ile safra kesesine gelir. Safra kesesine ulaşan safra burada konsantre edilerek koledok kanalı ile intestinal sisteme gönderilir. İntestinal sisteme gönderilen safranın %95’lik kısmı bağırsaklardan geri emilir. Kalan %5’lik kısmı ise gaita ile vücuttan uzaklaştırılır.
Akut kolesistitte ise safra kesesinin iltihaplanmasından dolayı karaciğerden salgılanan safra konsantre edilemez. Doğru ve zamanında tedavi edilmediğinde hastada peritonit gibi ciddi bir tablo ile karşılaşabilir ve bu durum genelde ölümle sonuçlanır. Akut kolesistit;
- Akut taşlı kolesistit
- Akut taşsız kolesistit olmak üzere 2 şekilde görülür.
Not: Akut taşlı kolesistit, akut taşsız kolesistite göre çok daha fazla görülür.
Akut kolesistit belirti ve bulguları
- Ağrı (Genellikle yemeklerden sonra ortaya çıkan ve sürekli olan ağrı. Zamanla iltihabi durum peritona yayılacağı için ağrı şiddetlenir. Ağrı genellikle sağ alt kadrandadır.)
- Taşikardi
- Hipertermi
- Bulantı
- Bilirubinden kaynaklı sarılık
- Kusma
- Lökositoz
- Murphy belirtisi: Safra kesesinin bulunduğu bölgede palpasyon ile hissedilen ağrı
Akut kolesistit tedavisi
Akut kolesistitte tedavi 2 şekilde olmaktadır;
1 - Cerrahi tedavi: Kolesistektomi (safra kesesinin alınması) uygulanır. Kolesistektomi sirozlu hastalarda ve kalp yetmezliği olan hastalarda uygulanır.
- Laparoskobik
- Açık kolesistit ameliyatı olmak üzere 2 şekilde uygulanabilir.
2 - Tıbbi tedavi: Antibiyotik tedavisine başlanır.
Akut kolesistit hemşirelik tanıları
(Hemşirelik girişimlerine ulaşmak için aşağıdaki tanılara tıklayabilirsiniz.)
Akut kolesistit hemşirelik girişimleri
- Akut kolesistit ateşli bir hastalık olduğu için sık sık ateş takibi yapılır. (Yaşlı hastalarda ateş yüksekliği görülmeyebilir.)
- İltihabi bir durum olduğu için hekim orderina göre antibiyotik tedavisine başlanır. Hastanın antibiyotik tedavisine verdiği cevap takip edilir.
- Hastanın tahlil değerleri sık sık tekrarlanır.
- Hastalığın belirtilerinde de kusma olabilir. Kusma aşırı derecede olursa sıvı tedavisine başlanabilir. Hastaya nazogastrik sonda takılabilir.
- Hastalık cerrahi işlem gerektirebildiği için hastanın damar yolu açık tutulmalıdır.
- Hastaya cerrahi operasyon uygulanmış ise hastanın insizyon bölgesi enfeksiyon ve iyileşme açısından için sık sık kontrol edilir.
- Hastanın insizyon bölgesinde dren varsa miktarı ve rengi kontrol edilip kayıt altına alınır.
- Hastalık ağrılı bir tablo ile karakterize olduğu için hastanın ağrı durumu her gün sorgulanıp skorlanır.
- Ağrısına ve şiddetine göre hastaya analjezik uygulanır. (Doktor orderına göre)
- Hastada anksiyete durumu gelişmemesi için hastaya hastalığı hakkında ve uygulanan tedavi hakkında bilgi verilir.
- Hastanın rutin olarak vital bulguları (ANT) takip edilir.
- Obezite ve aktif olmayan yaşam tarzı hastalık için risk oluşturur. Hastada yaşam değişikliği ve beslenme alışkanlığı değişiklikleri yapılmalıdır. (Diyetisyen yardımıyla)
- Hastaya egzersiz ve diyet programlarına uyması için sık sık destek olunur.
hemsiresite.blogspot.com