Kısa ismi KOAH olan “Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı” bir solunum hastalığıdır. Kronik anlamı uzun süre devam eden, süregelen demektir.
Kısa ismi KOAH olan “Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı” bir solunum hastalığıdır. Kronik anlamı uzun süre devam eden, süregelen demektir. Obstrüktif ise tıkayıcı demektir. Akciğere ulaşan solunum yollarının tıkanık olduğunu belirtir.
Bu hastalık çok uzun zamandır süregelen solunum yollarının tıkanıklığıyla başlayan ilerleyici etkisi olan ve geri dönüşü mümkün olmayan fakat önceden önlem alındığında engellenebilen ve tedavi edilebilen mikrobik olmayan bir akciğer iltihabıdır. Sebebi ise başta sigara dumanı olmak üzere diğer zararlı gazlardır.
KOAH hastalığının belirtileri
- Başında uzun zamandır devam eden öksürük, balgam ve nefes darlığı şikâyetleri gelmektedir.
- İlk belirtisi öksürüktür ve genelde sigara içiminden kaynaklandığı düşünülür. Önceden tespiti ve ilerlemesinin durdurulması bu safhada çok önemlidir. Beraberinde nefes darlığını getirir.
- Merdiven çıkma, hızlı yürüme ve bazı egzersizlerde nefes darlığı gözlemlenir.
- Nefes darlığının en gözlemlenir belirtisi nefes alıp verirken göğüste hışırtı ve hırıltı seslerinin gelmesidir.
Zamanla yerini hiçbir efor harcamadan nefes darlığına bırakır. Hasta fiziki aktivitelerden yoksun kalır ve hatta günlük işlerinde yetersiz duruma düşebilir. Özellikle sabahları balgamla birlikte öksürmeler görülür. İleriki safhalarda balgamla birlikte kan geldiği gözlemlenir. Uyku kalitesinin düşmesi, gün içinde halsizlik, isteksizlik, yorgunluk, aşırı sinirlilik, ellerde titreme, sürekli terleme, kandaki oksijen oranın azalmasına bağlı ellerde, ayaklarda ve tüm vücutta yer yer morarmalar etkisini gösterir.
KOAH şüphesinde olan bir insanın şu soruları kendisine yöneltmesi gerekmektedir. Öksürme uzun zamandır devam ediyor mu? Balgam çıkarma sürekli mi? Nefes daralma sıklığını çok ve rahatsız edici mi? Sigara içilen ortamlarda çok bulunuyor, sigara içiyor ya da önceden içiliyor muydu? Eğer bunlara verdiğiniz cevaplardan ikisi olumluysa ve yaşınız da ilerlemişse mutlaka doktora başvurmanız gerekmektedir.
KOAH hastalığının tedavisi
Öncelikle yapılması gerekenler;
- Sebep olan etmenleri ortadan kaldırmaktır.
- Sigara içmemek
- Sigara içilen ortamlardan uzak durulmalı.
- Eğer zehirli gazlar ve uçan tozların olduğu ortamda çalışılıyorsa derhal önlem alınmalıdır.
Bunlar hastalığın gelişimini durdurması açısından çok önemlidir.
- Vücudu çok yormayan hafif egzersizler tavsiye edilir. Örneğin tempolu yürüyüş yapılabilir.
- Akciğerlere giden oksijeni arttırma amaçlı inhaller steroid destekli oksijen verilebilir.
- Balgam sulandırıcı ve antioksidan etkili maddeler kullanılabilir.
Burada asıl olan hastalığın evrelerine göre kişisel tedavi yöntemleri seçimidir. KOAH’la birlikte gelişme ihtimali olan;
- Kalp yetmezliği
- Tansiyon
- Damar hastalığı
- Şeker hastalığı gibi hastalıkların sürekli takibi yapılmalıdır.
İlgili içerikler;
Solunum fonksiyonunda etkisizlik riski hemşirelik bakımı
Etkisiz solunum örüntüsü hemşirelik bakımı
Solunum tipleri ve özellikleri
KAYNAK: Hemsire.Com