Geçici mesane kateteri uygulamasında kullanılan malzemeler
- Sabunlu su (perine temizliği için)
- Duru su (küvet içinde)
- Pamuk tamponlar ve gaz spançlar (bir kutu içinde)
- Kirli malzemeleri koymak için küvet ya da kâğıt torba
- Tedavi bezi ve muşambası
- Hastanın üzerine örtmek için ara bezi / çarşafı
- Tek kullanımlık eldiven
- Ayaklı lamba
Geçici mesane katateri uygulaması işlem basamakları
1 - Doktor istemi kontrol edilir. (Yanlış uygulamanın önüne geçmek için)
2 - Eller yıkanır. (Kontaminasyonu önlemek için)
3 - Kullanılacak malzemeler steril olanlar ve olmayanlar ayrı ayrı hazırlanır ve kontrol edilir. (Zaman kaybının önüne geçmek için)
4 - Sağlık personeli hastaya kendini tanıtır. İkinci kişi uygulamaya katılacaksa orada bulunma sebebi anlatılır. (Hastaya güven vermek için)
5 - Yapılacak işlem basammakları hastaya anlatılır, hastadan uygulanacak işlem için yardımcı olması istenir. İşlem için izin alınır. (Hasta haklarına saygılı olmak için)
6 - Hazırlanan malzemeler hasta yakınına getirilir. (Zaman kaybını ve karışıklığı önlemek için)
7 - Hastanın bulunduğu ortama göre yatağın veya sedyenin etrafı paravanla kapatılır. (Hasta mahremiyetine saygılı olmak için)
8 - Hastanın genel durumu değerlendirilir. Vital bulgular alınarak ve kayıt edilir. (Hastanın işlem öncesi genel durumunu değerlendirmek için.)
9 - Non steril eldiven giyilir. (enfeksiyon geçisini önlemek için.)
10 - Yatak takımları sadece çarşaf ve pike kalacak şekilde yatağın ayak ucuna toplanır. (Kolay çalışabilmek için.)
11 - Çarşafın altından hastanın alt iç çamaşırları çıkartılır. (Hasta mahremiyetini korumak için.)
12 - Hastanın üstündeki pike kaldırılır. Kaldırılan pike yerine işlem için getirilmiş ara bezi veya çarşaf;
- Kadın hastalarda bir ucu göğüse, bir ucu bacak aralarına diğer iki ucu yanlara gelecek şekilde örtülür. Yanlara gelen iki uç hastanın kalçasının altına sıkıştırılır veya bacağa sarılır.
- Erkek hastada, örtü kasıklarını, bacaklarını, karın ve göğüs tarafını örtecek şekilde yerleştirilir.
(Bu işlem basamağının amacı; bu örtme şekliyle örtünün kaymasını önlemek. Bacaklar arasında serbest kalan uç kolayca açılacağından uygulama bölgesinin açığa çıkmasını sağlamak.)
13 - İşlem kolay uygulamasını sağlamak için hastanın cinsiyetine göre pozisyon verilir;
- Kadınlarda dorsal rekümbent, (bacaklar yanlara açtırılır) pozisyonu.
- Erkeklerde supine (bacaklar hafif açtırılır.) pozisyonu.
14 - İşlem esnasında yatak takımlarının kirlenmesini engellemek için hastaya alt bezi yerleştirilir.
- Kadınlarda kalçanın altından başlanarak bacak ve bacak aralarını kapsayacak şekilde yatağın üstüne yerleştirilir.
- Erkeklerde üstündeki ara bezi karına doğru katlanır. Kasıklar üzerine tedavi bezi yerleştirilir.
15 - Lamba hastanın yakınına getirilir. Uygulama bölgesini aydınlatacak şekilde yerleştirilir. (Üretral meatusu tam ve net görmeyi sağlamak için)
16 - Hastaya enfeksiyonu önlemek için perine bakımı verilir.
17 - Perine temizliği için kullanılan malzemeler kaldırılır. (Kontaminasyonu önlemek için.)
18 - Perine temizliği bittikten sonra eldivenler çıkarılır ve kirli torbasına atılır. Eller yıkanır. (Kontominasyonu önlemek için.)
19 - Çalışma alanında steril bir alan oluşturmak için dörde katlanmış steril kompres yada steril örtü dışta kalan kısımdan tutularak açılır (Steril örtünün dışı hava ile temas ettiği için steril değildir. Fakat katlanmış olan iç kısmı sterildir.)
20 - Steril alan üzerine steril kateterin dış kılıfı açılarak (içi sterildir) çıkarılır.
- Steril gaz spançlardan birinin üzerine el değdirmeden steril kayganlaştırıcı sıkılır. Kayganlaştırıcı hazır bulundurulur.
21 - Sonda ucundan çıkan idrarın küvet içerisine toplanmasını sağlamak için steril küvet;
- Kadın hastalarda perineye yakın
- Erkek hastalarda kasıkların üzerine (iç kısmına el değdirmeden) yerleştirilir.
22 - Tekniğine uygun eldiven giyilir. (Sterilizasyonu sağlamak için.)
NOT: Uygulama sırasında yardımcı kişi steril paketlerin sterilliğinin bozulmadan açılmasını sağlar.
23 - Delikli kompres, üretra açıkta kalacak şekilde veya iki adet olan steril kompresler;
- Kadın hastalarda her iki bacağın iç yüzünü ve labia majörlerin bir kısmını örtecek şekilde yerleştirilir.
- Erkek hastalarda delikli kompres içinden penis geçirilir veya iki adet olan steril kompreslerden biri kasıkları diğeri karın kısmını örtecek şekilde yerleştirilir.
24 - Hastanın durumuna uygun seçilen steril sonda iç kılıftaki işaretli olan kısımdan çekilerek alınır. (Kontaminasyonu önlemek için)
25 - Sonda avuç içinde küçük bir fiyonk yapacak şekilde tutulur.
26 - Önceden hazırlanmış olan kayganlaştırıcı, (Kayganlaştırıcı suda eriyen türden olmalıdır.) sondanın 7,5 - 10 cm uç kısmına sürülür. (Üretral meatustan sondanın tahriş etmeden geçmesini sağlamak için.)
27 - Üretral meatusu rahat görmek ve sondanın bir yere takılmadan ilerlemesini sağlamak için;
- Kadın hastalarda bir elin 1. ve 2. parmakları ile labialar aralanır. Sondanın ucu üretral meatustan içeri doğru 6 - 8 cm kadar ilerletilir. İdrar gelişi gözlemlenir.
- Erkek hastalarda bir elin 1. 2. ve 3. parmakları ile penis dik olarak tutulur (Sünnet olmamış hastalarda sünnet derisi geriye doğru çekilir).
28 - Sondanın ucu, üretral meatustan içeri doğru yaklaşık 17 - 20 cm kadar yavaşça ilerletilerek idrar gelişi takip edilir.
29 - İşlem sırasında hasta ile daima iletişim kurulur, hastanın durumu gözlemlenir. (Oluşabilecek olumsuzlukları engellemek için.)
30 - Laboratuvar incelemesi için steril idrar örneği alınacaksa istenilen miktarda idrar tüpe yada kaplara alınır.
31 - Amaç mesaneyi boşaltmak ise idrar küvette biriktirilir.
32 - İdrar boşaltım işlemi sonunda aktif el ile sonda üretraya yakın bir yerden tutulur, aynı doğrultuda hafifçe çekilerek sonda çıkarılır.
33 - İdrar alınan kaplar ve kullanılan malzemeler toplanarak ortamdan uzaklaştırılır.
34 - Üretra ve genital bölge kontrol edilir. Hastanın üzerine serilen örtüler kaldırılır.
35 - Eldivenler çıkarılır.
36 - Hastaya işlemin bittiği söylenir ve rahat pozisyon verilir.
37 - Hastanın genel durumu değerlendirilip lüzum halinde vital bulgular alınır.
38 - Alınan idrar;
- Kokusu
- Rengi
- İçinde partikül veya kan olup olmadığı kontrol edilir.
39 - Alınan örnekler laboratuara gönderilir. Kalan idrar uygun şekilde yok edilir. (Doğru numune göndermek ve kontaminasyonu önlemek için.)
40 - Kullanılan malzemeler uygun şekilde temizlenip daha sonra kullanılacak olanlar yerlerine kaldırılır. Tıbbi atıklar ayrıştırılır. (Malzemeleri sonraki kullanıma hazır hale getirmek için.)
41 - Eller yıkanır. (Kontaminasyonu önlemek için.)
42 - Yapılan işlem, uygulama sonucu ve idrarın özellikleri kayıt edilir. (Yasal dayanak için.)
KAYNAK: Hemsire.Com
İlgili İçerikler
Makaleler;
Mesane Kateterizasyonu Nedir? Uygulama Amaçları Nelerdir?
Mesane Kateterizasyonu Uygulamasında Dikkat Edilecek Noktalar
Mesane Kateterizasyonunda Kullanılan Malzemeler ve Sonda Seçimi
Kalıcı Mesane Kateteri Nasıl Uygulanır?
Kalıcı Mesane Kateteri Nasıl Çıkarılır?
Mesane Kateteri Bakımı Nasıl Yapılır?
Prezervatif Sonda (Kondom Kateter) Nasıl Takılır?
Suprapubik Kateterizasyon Nedir? Komplikasyonları Nelerdir?
Foley Sonda (İdrar Sondası) Takma ve Çıkarma İşlemi Nasıl Yapılır?