Ameliyat sonrası hemşirelik bakımı, cerrahi operasyon sonrası başlar ve hastanın durumunun normale dönerek hastaneden taburcu edilene kadar devam eden hemşirelik sürecidir.
Ameliyat sonrası hemşirelik bakımının amacı
2 - Hastanın sistem fonksiyonlarının devamlılığının sağlanması
3 - Hastanın taburculuğu
Ameliyat sonrası hemşirelik bakımının amacı
- Homeostatik dengeyi sağlamak (vücudun iç dengesi)
- Ağrının giderilmesi
- Komplikasyonların önlenmesi
- Kısa sürede normal sürece dönmeyi sağlamak
- Erken mobilizasyonu (hareketi) sağlamak
- Kanamanın önlenmesi
- Bulantı ve kusma kontrolü
- Yara iyileşmesini desteklemek
- Hastaya psikolojik destek sağlamak
Ameliyat sonrası hemşirelik bakımı süreçleri 3 bölüme ayrılır;
1 - Hastanın ameliyat sonrası servise kabülü
- Hasta yatağına dikkatli ve yavaş şekilde dikkatlice alınır.
- Hastanın solunum yolu açıklığı sağlanacak şekilde uygun pozisyon verilir.
- Hastanın ameliyat gömleği çıkarılıp kuru ve temiz kıyafetleri giydirilir.
- Ameliyathane soğuk bir ortam olduğu için hasta hipotermiye girmemesi için ısıtılır. (Üzerine battaniye örtülür vb.)
- Hastanın düşmemesi için yatak kenarlıkları kaldırılır ve yatak tekerlekleri kilitlenir.
2 - Hastanın sistem fonksiyonlarının devamlılığının sağlanması
- Hastanın vital bulguları (ANT);
- İlk 1 saat her 15 dakikada bir alınır.
- Sonraki 2 saat 30 dakikada bir
- Sonraki 4 saat süreyle saat başı takip edilir. - Hasta anestezi altında kaldığı için bu durumdan solunum kasları da etkilenmiştir. Bu durum solunumun yavaş ve yüzeysel olmasına sebep olur. Bu durum göz önüne alınarak sık sık solunum kontrol edilir.
- Eğer hastanın oksijene ihtiyacı varsa oksijen tedavisine başlanır. (Hekim istemiyle)
- Hasta birçok nedenden dolayı ameliyat sonrası dönemde şoka girebilir. (Hipovolemi, hipotermi vb.) Şok belirtileri için hastanın cilt rengi ve nemi kontrol edilir.
- Anestezinin etkisiyle hastada bulantı ve kusma görülebilir. Hastanın aspire etmemesi çok önemlidir. Hastanın baş kısmı yükseltilip hastanın başı yana çevrilir. Hastanın bulantı ve kusması şiddetli ise antiemetikler verilebilir. (Doktor orderine göre)
- Hasta ağızdan beslenmeye başlayana kadar I.V sıvı tedavisi uygulanır.
- Hastanın bağırsak hareketlerine göre oral alıma başlanır ve hasta tolere edilebilirse normal gıdaya geçilir. (Hastanın gaz ve gaita çıkarması normal gıdaya geçilebileceğinin göstergesidir.)
- Labaratuar bulguları belli periyotlarla kontrol edilir. (Hekimin öngördüğü süreyle)
- Gerekli ise aldığı çıkardığı takibi (AÇT) yapılır.
- Hastanın ağrısı var ise hekim orderine göre analjezik uygulanır.
- Hastanın pansuman ihtiyacı aseptik ilkelere göre düzenli yapılır.
- Dren ve insizyon yerleri enfeksiyon belirtileri yönünden takip edilir.
- Hastanın rahatı ve istirahati sağlanır.
- Hastanın genel durumuna göre ve ameliyat türüne göre mobilizasyon süreleri değişiklik gösterebilir. Ortalama mobilizasyon süresi 6 - 8 saat arasıdır.
3 - Hastanın taburculuğu
- Hasta ve ailesine yapılan operasyon hakkında bilgi verilir.
- Hasta yakınlarına ev ortamında hastaya vermeleri gereken bakım hakkında eğitim verilir.
- Hastaya ve hastaya bakım verecek olan kişiye kullanacakları ilaçlar ve ilaçların yan etkileri hakkında eğitim verilir.
- Bir sonraki kontrolü için gün verilir ve kontrollere düzenli gelmesi gerektiğinin önemi anlatılır.
UNUTMA: İyi bir hemşirelik bakımı hastanın yaşam kalitesini arttırır. Hastanın hastanede kalış süresini ve hastane çalışanlarının iş yükünü azaltır.
KAYNAK: Hemsire.Com