Vücut sıvıları ders notları

 

“Hemşirelik 1. sınıf vücut sıvıları anlatımı ve ders notları içeren makaledir.”

Vücudumuzun önemli bir bölümü sudan oluşur ve su dengesi vücudun en önemli sorunlarından birisidir. Günlük olarak alınan ve vücuttan atılan su miktarı biribirine eşit olmalıdır ve ortalama olarka yaklaşık 2500ml civarındadır.

Alınan su esas olarak beisnler ve içeceklerle, ayrıca metabolik tepkimelerle elde edilir. Atılan su ise en büyük oranda böbreklerle olmak üzere, akciğer ve deriden hissedilmeyen su kaybı şeklinde (0.9 litre) ve az miktarda da dışkıyla (100 ml veya 0.1 litre) atılır. Girdi ve çıktının dengeli olması yaşam açısından çok önemlidir.

Vücut Su Dengesi

Böbreklerimiz vücut su dengesi için temel işlev görürler. Glomeürler Filtrasyon (GF) denen bir işlemle kandaki plazmayı sürekli süzen böbrekler, vücudun ihtiyacına göre ne kadar su tutulup ne kadarının atılacağına karar verirler. Böylece vücut suyu, iç ve dış ortamın gerekliliklerine göre ayarlanarak sabit tutulur. GFR, böbreklerin süzme hızıdır ve vücut suyu azaldığında bu süzme işi de kendiliğinden azalır; böylece vücutta su tutulur.

Vücut sıvıları toplam üç bölmeye ayrılır: Kanın sıvı kısmı olan plazma, hücreler ve kan dışında kalan “doku sıvısı” (ki bu ikisine “hücre dışı sıvı” da denir) ve hücre içi sıvı.

Vücut Sıvıları Üç Bölüme Ayrılır

Vücut sıvı bölmelerinin nisbi miktarları ve birbirleri ile ilişkileri…

Vücut sıvı bölmelerinin ortalam miktarları ve birbirleri ile ilişkileri…

Transsellüler sıvılar:

• Hücre dışı-doku sıvısı bölümü
• Yaklaşık 1-2 L
  • Sinoviyal (eklem sıvısı)
  • Perikardiyal (kalp zarı sıvısı)
  • Göz içi
  • Peritoneal (karın zarı sıvısı)
  • Beyin-omurilik sıvısı

Vücut suyu, yaşa cinsiyete ve bir çok faktöre göre değişiklik gösterir. Ayrıca organların içerdikleri su oranları da çok farklı olabilir.

Hücrenin içi ve dışı arasında iyon dağılımında bir dengesizlik vardır. Sodyum (Na) hücre dışında fazla iken, potasyum (K) hücre içinde fazladır. Bunlar vücudumuzun ana katyonlarıdır (artı yüklü iyonlar). Hücre dışında en fazla bulunan anyon (eksi yüklü iyon) ise Klor (Cl)dur. Hücre içinine sas anyonu sie fosfatlar ve proteinlerdir.

İyonların hücre içi ve dışındaki dağılımları…

Sıvı bölmeleri arasında Starling güçleri ve osmos aracılığıyla madde ve su geçişi gerçekleşir.

KAYNAK: Doç. Dr. Sinan Canan'dan mail yoluyla izin alınarak bu içerik yayınlanmıştır. İçerik paylaşılacaksa Sinan hocamızdan izin alarak paylaşınız.