Osteomiyelit daha çok çocukluk çağı hastalığı olup uzun kemiklerin ya da diz ekleminin özellikle escherichia koli ve staphylococcus aureus gibi mikroorganizmalar tarafından infilamasyonu olarak tanımlanır.
Piyojenik mikroorganizmaların doğrudan kemiğe yerleşip, enfeksiyona neden olmasına primer osteomiyelit denir. Kırıklardan sonra mikroorganizmalar kan yolu ile kemik dokuya ya da kemik iliğine ulaşıyorsa buna da ikincil Osteomiyelit denmektedir.
Enfeksiyon kemiğin metafiz bölgesinde başlar. Çünkü bu bölgede kapiller dolaşım oldukça yavaş ve mikroorganizmaların üremesine oldukça elverişlidir. Kemiğin metafizinde oluşan enfeksiyon hiperemi, ödem ve lokal kanamaya neden olur. Bu dönemde antibiyotik tedavisine olumlu yanıt verilir. Eğer bu dönemde tedavi edilmezse apse oluşur. Apse odağının çevresindeki damarlarda tromboflebit gelişir. Bölgenin kanlanması dahada bozulur. Sonuçta doku nekrozu gelişir. Kemik nekrozu gelişir. Bu aşamada antibiyotikler kemik dokuya ulaşamaz. Enfeksiyon kemikteki Havers ve Volkmann kanalları ile kemiğin uzun ekseni boyunca yayılır. Periosta uzanan apse, çevredeki yumuşak dokulara yayılır sinus oluşturarak deri yüzeyine açılır.
Osteomiyelit’in klinik sınıflandırılmasında akut dönemde genel enfeksiyon belirti ve bulguları olarak hastada yüksek ateş, titreme, hızlı nabız, lökositoz ve pozitif kan kültürü (mikroorganizmanın kanda tespit edilmiş olması) vardır. Lokal belirti ve bulgular ise, enfekte olan metafizde ağrı, şişlik. Lokal ısı artışı ve kızarıklıktır. Subakut dönemde genel ve lokal belirti ve bulgular akut dönemdekine benzer. Fakat akut dönemdeki kadar alevli değildir. Lokal bulgulara, apsenin drene olduğu bir sinüs ağzı eklenmiş olabilir. Kemiğin bir kısmında ya da tamamında sekestir oluşmuştur.
Kronik dönemde genel belirti ve bulgular, tamamen kaybolmuştur. Sekestir Subakut dönemde rezorbe olmamışsa, akıntı devam eder. Rezidüel dönemde deformite , ekstremite kısalığı, deride eski sinüs ağızlarına ait skar dokuları vardır. Tedavi, deformitelerin düzeltilmesi için uygulanır.
Osteomiyelit ve Hemşirelik Bakımı Planları
Hemşirelik Tanısı: Deri-Doku bütünlüğünde bozulma
Nedenleri: Hareketsizlik
Beklenen Sonuç: Kişi enfeksiyonla ilgili risk fak önlemleri anladığını ifade eder.
Hemşirelik Girişimleri:
- Gereksiz tedavi ve tanı işlemlerini önleme(hava akımında mikroorganizmaların azaltılması gibi)
- Hastanın enfeksiyona yatkınlığını azaltmak amacıyla diyetinde protein ve kalori alımını artırmak
- Sıvı tüketimi konusunda hastayı cesaretlendirmek
Hemşirelik Tanısı: Fiziksel harekette bozulma
Nedeni: Yanlış pozisyon, hareketsizlik, ağrı ve ödem
Beklenen Sonuç: Hastanın daha az rahatsızlık hissederek sınırlı hareketleri yapabildiğini ifade eder
Hemşirelik Girişimleri:
- Ağrıyan ekstremiteyi yükseltmek
- Bölgenin hareketsizliğini sağlamak ve diğer bölgelerde ROM egzersizlerini, aktif pasif hareketler yaptırmak
- Her dört saatte bir derin solunum ve öksürük egzersizleri yaptırmak ve bu egzersizleri hasta ve ailesine öğreterek sürekliliğini sağlamak
- Ağrıyı gidermek yapmak için ağrı ölçüm skalalarını skullanarak ağrı şiddetinin değerlendirmesini yapmak
- Hekim istemine göre ağrı şiddetine uygun farmakolojik syada farmakolojik olmayan yöntemler ile ağrıyı azaltmak ve kontrol altına almak
- Ağrı azalınca hastayı 30 dakika olacak şekilde sandalyede oturtmak