Subkutan (S.C) doku epidermis ile kas arasında uzanan dokudur.
Subkutan (SC / Deri Altı) enjeksiyon nedir? Bölgeleri ve uygulama basamakları nelerdir?
Subkutan (S.C) doku epidermis ile kas arasında uzanan dokudur. Subkutanenjeksiyonlar belirli bölgelere uygulanır.
- Bunlar üst kolun arka yüzü, baldırları ön yüzü, karın bölgesi skapulaların altıdır. Bu yol insülin, heparin gibi ilaçların verilmesinde kullanılır. Çünkü emilim yavaş olur. Ayrıca iğneler verilen ilaca özeldir. Örneğin insülin için insülin enjektörü, heparin için tüberkülin enjektörü kullanılır.
- Bu yolla 1 ml’ den fazla ilaç verilemez. Çünkü fazla ilaç hastaya ağrıya ve emilimin daha da yavaşlamasına neden olur.
- Subkutan enjeksiyon 45 ْ- 90ْ açıyla yapılır. 45ْ lik açı ile yapılan uygulamalarda kavranılan dokunun ilaç enjekte edilirken serbest bırakılması gerekmektedir. Bunun nedeni ilaç sıkıştırılmış doku içine enjekte edildiğinde sinir liflerinin irrite olabildiği ve bununda hastada rahatsızlığa neden olabileceğidir.
- Enjeksiyon sonrası başlangıçtaki açı ile enjeksiyon sonlandırılmalı, böylece hücrelere verilebilecek zarar engellenmiş olur.
- Heparin enjeksiyonunda ilacı çekerken kullanılan iğnelerin değiştirilmesi gerekmektedir. Böylece heparinin doku dışına kaçması ve bunun neden olabileceği ekimoz engellenmiş olacaktır. Subkutan heparin enjeksiyonu yapılırken 0,1-0,2 mlt. hava kilidinin kullanılması önerilmektedir. Hava kilidi ilaç dozunun tam verilmesini sağlar. Bu sayede ilacın subkutan dokudan iğne geri çekilirken az miktarda da olsa cilt içine kaçarak ekimoz ve hematom gelişmesine neden olması önlenecektir.
- Enjeksiyon sahası değiştirilerek yapılmalıdır. Çünkü aynı bölgeye sık yapılan enjeksiyonlar doku hasarına ve absorbsiyonda gecikmeye neden olur. Bu nedenle sahalar 7 eşit parçaya bölünerek ve her enjeksiyon bir bölgeye kullanılır. Subkutan enjeksiyon sonrası enjeksiyon bölgesine yapılan basıncın, kanın geriye doğru kaçısını önlediği ve ekimoz gelişimini azalttığı bu nedenle basınç uygulanması önerilirken masaj yapılması kesinlikle önerilmemektedir.
- Subkutan yolla heparin uygulanmasında enjeksiyon bölgesinde ekimoz, hematom ve ağrı gelişimine çeşitli faktörler neden olmaktadır. Bu faktörlerden bireysel olanlar hastanın trombosit sayısının düşüklüğü, bilinen her hangi bir pıhtılaşma bozukluğunun olması, aktive edilmiş kısmı tromboplastin zamanı (APTT) değerlerinin normal kabul edilen sınırlarının dışında olması, uzun süreli antikuagülan ilaç tedavisi almasıdır.
İlgili konular;
- İntramüsküler Enjeksiyon Nasıl Yapılır, Uygulama Bölgeleri Nerelerdir?
- İntravenöz (İV) İlaç Nasıl Uygulanır?
- İntradermal (İD) İlaç Nasıl Uygulanır?
KAYNAK: Hemsire.Com