Gastrostomi yoluyla beslenme (PEG = Perkütan endoskopik gastrostomi)
Enteral beslenmenin tahmini süresi 3 aydan daha uzun sürecekse;
- Gastrostomi
- Duodenostomi
- Jejunostomi tüpü yerleştirilir.
Nazogastrik tüpün kullanılamadığı durumlarda ve uzun süreli enteral beslenme yapılacak hastalar için tercih edilir. Katı, sıvı gıdaların ve ilaçların yemek borusundan geçmesini doğrudan mideye ulaşmasını sağlar. Gastrostomi yoluyla beslenme;
- Gastrointestinal yolun cerrahi girişim gerektirdiği konjenital anomalilerinde
- Tıkanıklıklardan dolayı gastrik entübasyonun yapılamadığı durumlarda
- Komadaki hastalarda
- Emme ve yutma refleksinin bozulduğu ağır nörolojik bozukluklarda tercih edilir.
Gastrostomi tüpü hekim tarafından uygulanır. Kateter mideden duodenum ve jejunuma ilerletilebilir. Nazogastrik veya nazointestinal beslenme yollarından daha uzun süreli kullanıma uygundur. 12-24 ay yerinde kalabilir.
Gastrostomi ile beslemede, her beslenme öncesi rezidü (kalan miktar) belirlenir. Besinler yer çekimi ile 15-30 dakikada veya sürekli damla damla verilir. Beslenme sonrası tüpten hava veya su geçilerek tüp temizlenir ve klemplenir. Hastanın besine toleransı ve tüp etrafında sızıntı olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Gavaj besininin hazırlanması ve hastaya verilmesi işlem basamakları nazogastrik tüp uygulamasındaki gibidir.
Jejunostomi yolu ile beslenme
Jejunostomi yoluyla beslemede, jejunum perkütan endoskopi yoluyla veya cerrahi olarak cilde ağızlaştırılır ve yerleştirilen tüp aracılığı ile hasta beslenir.
Midenin tamamen etkilendiği durumlarda jejunostomi yolu ile beslenme tercih edilir.
Jejunostomi yolu ile beslenmede yapılması gerekenler
- Gastrostomi ve jejunostomide tüpün yerinden çıkmaması ve kaymaması için bir dikiş ile karın duvarına tespit edilir. (hekim tarafından)
- Mide salgısının deriyi tahriş etmemesi için insizyon üzerine gazlı bez konup flasterlenir.
- Tüpten içerik gelmemesi için tüpün ucu kapatılmalıdır.
- İnsizyon yerinin etrafındaki deri sabunlu su ile silinip durulanmalı ve kurulanmalıdır.
- Deriye koruyucu pomatlar (çinko oksit vb.) sürülmelidir.
- Başlangıçta düşük miktarda 4 saatte bir sıvı verilmelidir.
- Tüp etrafında herhangi bir sızıntı görülmediğinde ve hasta verilen sıvıyı tolere ettiğinde beslemeye devam edilir.
Gastrostomi veya jejunostomi yolu ile beslenmede hemşirelik bakımı
- Gastrostomi ya da jejunostomi bölgesi sabun ve su ile yıkanarak bulaşmış drenaj ve mide içeriği temizlenip kurulanır.
- Ostomi bölgesinin tahriş olmamasına ve enfeksiyon gelişmemesine dikkat edilir.
- Gastrostomi bölgesinde oluşan anormal akıntı, kötü koku, kızarıklık ve ağrı gibi belirtiler varsa gözlenir ve rapor edilir.
- Alerjik olmayan flasterler tercih edilir.
- Beslenmeden sonra hasta distansiyon, kramp ve diyare yönünden izlenmelidir. (Diyare; hiperozmolar besinlerle, bakteriyal kontaminasyonla ya da ilaçlarla ilişkili olabilir.)
- Malzemelerin toplanmasında ve ellerin yıkanmasında kişisel hijyene dikkat edilir.
- Besin miktarı, tipi, beslenme zamanı, rezidüel gastrik içerik miktarı ve pH‘si hastanın kilosu ve işlemle ilgili hemşire yorumu yasal dayanak için kayıt edilir.
KAYNAK: Hemsire.Com