Damla veya sicim tarzında burundan kan gelmesine epistaksis (burun kanaması) denir. Genellikle kendiliğinden veya müdahale ile duran bir kanama olmasına rağmen bazı durumlarda hayatı tehdit edici olabilir.
Epistaksis (Burun kanaması) nedenleri
- Travmalar
- Tümörler
- Burun karıştırma
- Anevrizmalar (Atardamar duvarındaki zayıf bir noktada oluşan balonlaşma)
- Septum perforasyonu (Burun boşluğunu ikiye ayıran bölüm olan nazal septumda delik olması durumudur.)
- Kuru hava
- Septal deformiteler
- Enfeksiyonlar
Epistaksis (Burun kanaması) belirtileri
- Anterior ve posterior kanamalar
- Hematemez (Kusma ile kan gelmesi)
Burun tamponu komplikasyonları
- Hipoksemi: Hastanın oksijen satürasyonunda düşme
- Baş ağrısı oluşur.
- Halsizlik oluşur.
- Kardiyopulmoner arrest (Kalp ve akciğer fonksiyonlarının durması)
- Kanamanın artması (Burun tamponu kanamanın odak noktasını tetikleyebilir.)
- Otitis media (östaki ağzının tıkanmasına sonucu)
- Septal deviasyon (fazla basıya maruz kalınması sonucu)
- Uzun süreli burunda tutulan tamponlara bağlı gelişen toksik şok
- Rinosinüzit (sinüslerin tıkanması neticesinde)
Epistaksis hemşirelik bakımı
- Hastanın vital bulgu takip edilir.
- İlk olarak anormal bir yaşam bulgusu var ise o düzeltilir.
- Yaşamsal bulguların (ANT) stabilliği sağlandığında kanama kontrolü yapılır.
- Hastaya işlem esnasında mümkün olduğunca az girişimde bulunulunur. (Uygulanan girişim sayısı arttıkça travmatik durum riski artar.)
- Kanamanın odak noktası tespit edilmeli ona göre müdahale yapılmalıdır.
- Burun bölgesine veya ense bölgesine soğuk uygulama yapılabilir.
- Ara ara hastadan hafif hafif sümkürmesi istenir. Böylelikle pıhtılar temizlenecektir. (Sümkürmenin sert yapılmamasına dikkat edilir.)
- Hastanın burun kanatlarına yaklaşık 10 dakika bastırılır.
- Hastanın sıvı elektrolit dengesi kontrol edilir. Herhangi bir dengesizlik var ise düzeltilir.
- Hastaya tampon uygulamasından sonrada yaşamsal bulguları takip edilir.
- Hastanın kanamasının ciddiyetine göre kan takviyesi yapılabilir.
- Hastada hipertansiyon var ise tuz alımı sınırlandırılır.
KAYNAK: Hemsire.Com